Wullie MacMorlands The Hielander in Alkmaar was deze week de locatie waar De Monnik dranken een vijf gangen whisky diner organiseerde. We waren erbij en praten je bij over de avond die in het teken stond van foodpairing bij de whisky’s van Balblair.

We fietsen iets voor half vijf door de binnenstad van Alkmaar. De borders in de winkelstraat zijn mooi groen en de gele en roze bloemen staan volop in bloei. Het is een zonovergoten maandagmiddag. Onze bestemming is de Ridderstraat waar het Schotse restaurant The Hielander zich bevindt.

Bij binnenkomst worden we door Frans Temmink van de Monnik dranken verwelkomd met een frisse gin tonic. De gin in deze cocktail komt bij Balmenach vandaan en heet Caorunn. Met een grote lach stelt Frans zich voor. Het team van De Monnik dranken heeft met gastspreker Steven Cameron, brand ambassador voor onder andere Balblair, zijn uiterste best gedaan om een avondvullend programma te organiseren.

Bij binnenkomst in het sfeervolle restaurant vallen de vele Schotse elementen en de whisky’s tegen de wand direct op. MacMorland vertelt vol trots dat er inmiddels meer dan 2800 verschillende flessen staan. Sinds 1994 is hij samen met zijn vrouw eigenaar van het pand aan de Ridderstraat. De geboren Schot heeft zich tot in de puntjes voorbereid door bij alle Balblair whisky’s, die hij enkele weken geleden al mocht proeven, een foodpairing te bedenken en uit te voeren.

Alle gasten nemen plaats en Steven Cameron trapt de avond af met een introductie over de distilleerderij van Balblair. Vol enthousiasme vertelt de vertegenwoordiger van International Beverage over de geschiedenis van een van de oudste Schotse distilleerderijen in de afgelegen Noordelijke Hooglanden.

We trappen de avond nog voor het eerste gerecht af met de new make spirit van Balblair die ronduit verrassend is. Het fruitige karakter verkregen door lange fermentatie valt ons direct op. Dit is een erg olieachtige spirit. Cameron vertelt ons dat we een beetje new make in onze handpalm kunnen gieten en raadt aan om de handen er mee in te wrijven.

Dit klinkt ons als een vreemd verzoek in de oren, maar de beste man weet waar hij over praat. De fruitige aard van Balblair baant zich direct een weg naar onze neusgaten.

Het is tijd voor de eerste gang. MacMorland schenkt in hoog tempo de glazen in met Balblair 12 Years Old en presenteert zijn sous-vide van ossenhaas met licht gemarineerde gerst en peterselie mayonaise. Deze foodpairing komt heel mooi uit de olie… uh … verf. De olieachtige textuur en de fruitigheid van de Balblair 12 gaan heel mooi samen met de smaak van de eerste gang.

We vervolgen onze avond met meer mooie pairings. Het hele kernassortiment van Balblair komt voorbij. De 15-jaar oude single malt wordt geserveerd bij een romige brandnetelsoep. De 18-jaar oude variant tilt de surf and turf van Schotse bloedworst, gamba's en saus van cheddar naar een hoger niveau.

Steven legt uit dat alle whisky’s van Balblair, op de 12-jarige na, dubbel gerijpt worden. Eerst gaat de spirit in dechar/rechar vaten van Amerikaans eiken waar eerder bourbon in gerijpt heeft. Daarna volgt er een periode van minimaal drie jaar in ex-Oloroso sherry vaten van Spaans eiken. Volgens Cameron is dit bijzonder, omdat veel sherry producenten hun drank in vaten van Amerikaans eiken rijpen.

Het geeft het levenswater van Balblair meer tannines en kruidigheid. We ontdekken in de drams die we tot nu toe gedronken hebben aroma’s van tabak en leer. Steven Cameron noemt de smaak zelfs een beetje umami zoals we dat van Edradour en sommige Japanse whisky’s kennen.

Na een korte pauze bereiden we ons voor op het hoofdgerecht: wilde ganzenborst met gingerbread saus. MacMorland vertelt dat de gans zo wild geschoten is dat er nog hagel in het vlees kan zitten. Dit blijkt geen grap van de charismatische Schot, want onze twee medegasten aan tafel vinden een klein kogeltje in hun gerecht.

Speciaal voor deze avond heeft Steven Cameron een verrassing voor ons in petto. De whisky die bij de ganzenborst geschonken wordt, is een primeur in Nederland. We mogen helaas niets vertellen over deze nieuwe aanwinst in het kernassortiment van Balblair. Deze whisky moet volgens Cameron nog op feestelijke wijze gepresenteerd worden deze week in London. TOP SECRET dus.

Wat we wel kunnen zeggen is dat Balblair geen enkele whisky in het kernassortiment heeft die zoveel jaar in voormalig sherry vaten van Spaans eiken heeft gerijpt. Dit is een complexe, ietwat droge dram vol karakter.

We besluiten de avond met de oudste trots uit de serie: Balblair 25 Years Old. Na de uitleg van Cameron volgt er een lange stilte in het restaurant. Dit is een whisky om stil van te worden.

Voor een laatste keer serveren MacMorland en zijn vrouw. Het dessert is een tarte tatin van perzik met honing en vanillesaus. Deze pairing is wederom geslaagd. De fruitigheid van de complexe 25-jarige whisky gaat heel mooi samen met de perzik en is bijna tropisch te noemen.

Met de Balblair 25 Years Old als afsluiter is het Balblair whiskydiner van de Monnik dranken ten einde. Onder luid applaus bedanken Cameron en MacMorland de gasten voor de aandacht.

De enige vraag die onbeantwoord blijft, is wat toch die nieuwe Balblair release wordt…