Ton van Arkel stookte ooit allerlei fruitdistillaten op zijn eigen boerderij in Servië, maar besloot toen ook in Nederland thuis te gaan distilleren. Inmiddels reikt de droom verder. Stokerij de Branding is een feit én er komt whisky aan.
Wat gebeurt er als je wereld volledig op pauze wordt
gedrukt? Dan gaan andere dingen ineens in een stroomversnelling, zo blijkt als
we Ton van Arkel (58) spreken. Net als ieder ander heeft Covid
ook impact gehad op van Arkel.
‘Ik kon niet meer op vakantie. Ik kon niet meer sporten. Dus ik dacht, weet je wat? Ik ga nu de distilleerderij bouwen.’
Geen whisky maar rum
Het idee van Stokerij de Branding ontstond al toen hij een cursus
distilleren bij Syntra in Hasselt volgde. Die cursus moest namelijk afgerond
worden met een examen en optioneel een bedrijfsplan.
Voor Ton werd dat een ondernemersplan
om een eigen, in eerste instantie, rum distilleerderij op te richten. ‘Ik vond
dat altijd een beetje een ondergewaardeerd product.’
Om zich heen zag hij de interesse in whisky juist toenemen,
maar dat bracht hem niet op andere gedachten.
‘Het zijn behoorlijke investeringen die je maakt en is de smaak wel goed na drie jaar? Straks zit ik met een productie van drie jaar terwijl het niet te hachelen is.’
Rum is minder gebonden aan regels dan whisky en daarom koos Ton dus voor een rum distilleerderij.
Inmiddels zijn er al meerdere rums op de markt gebracht, waarvan de oudste nu vier jaar oud is. Het leuke voor whiskyliefhebbers is dat er ook rum is uitgebracht met een Ardmore finish en een die volledig gerijpt heeft op een Laphroaig vat, die allebei verrassend goed smaken.
Volop genieten van het distilleren
Je zou dus kunnen stellen dat Ton flink wat stappen heeft gemaakt als master distiller. Hoewel hij al jarenlang distilleert, eerst in Servië en later in Nederland, is het maken van high spirit wel een andere tak van
sport dan fruit distilleren.
Dat kan iedereen wel leren. Hoewel hij de cursus distilleren in België fantastisch vond, was hij in het begin wel een tikkeltje onzeker over zijn product.
Ten hij zijn eerste brouwsels klaar had, liet hij dit proeven bij Syntra en later zelfs aan een vertegenwoordiger van Diplomatico uit Venezuela). Lachend blikt hij hier op terug.
‘Ik dacht: als zij het goed vinden, dan ga ik ooit die rumdistilleerderij beginnen. Maar als ze het uitspugen, dan ben ik niet op de goede weg.’
Het feit dat er nu al meer dan tien smaken uitgebracht zijn, bewijst dat zijn spirits in de maak vielen. Dus er kan nu met een gerust hart aan whisky worden gewerkt.
Toch whisky in de maak
In meerdere vaten liggen bovendien allerlei new make spirit te rijpen, wachtend om officieel whisky genoemd te mogen worden. Wat voor
whisky’s het precies worden, kan hij in deze fase nog niet helemaal zeggen.
‘Ik houd zelf wel van Ierse whiskeys,’ glimlacht hij (…) Ik kan het wel waarderen, een mooie whisky.’
De eerste whisky zal in 2028 op de markt komen is nu het
idee, al kan het schema daarin wijzigen. Want aan alles merk je dat Ton niet
zit te wachten om (te) jonge whisky’s op de markt te brengen. Dat ziet hij al
te veel om zich heen gebeuren. Voor Stokerij de Branding moet het product
speciaal blijven.
‘We willen ieder jaar één keer whisky maken, 100 tot 200 liter.’
De bedoeling is om dan één keer per jaar een mooie whiskyrelease op de
markt te brengen. En zo kan de leeftijd de komende jarenoplopen. Het
beslag komt overigens bij Stadsbrouwerij Wageningen vandaan, maar de moutwijn wordt dus gestookt door Stokerij de Branding.
Business partner Erik ten Velde is momenteel een cursus 2.0 aan
het volgen om een High Ester rum te kunnen maken. In de toekomst is het de
bedoeling om dan alleen nog premium rums op de markt te brengen.
Verkoop van distilleerketels om whisky, rum of likeuren te maken
Het duo heeft het voordeel qua spirits te kunnen uit te kunnen brengen
wat ze willen én wanneer ze willen. Het hoofdinkomen is namelijk de verkoop van distilleerketels.
Wie in Nederland een distilleerketel zoekt om likeuren, rum,
whisky of andere producten te maken, is bij Ton en Erik aan het goede adres. Door hun expertise en ervaring krijgen de klanten de ketel die bij hen past.
Ton kan eigenlijk bijna niet kiezen wat hij leuker vindt: distilleren of ketels
verkopen.
Vergunning nodig om distilleerketel te importeren
De distilleerketels komen uit Oost-Europa en hij importeert
ze zelf. Jaren geleden merkte dat hij dat er niets was in Nederland, terwijl hij
toen al een passie had voor distilleren. Dus waarom zou hij dan niet zelf in de
business starten?
Dat doet hij en dat is gunstig voor geïnteresseerden in Nederland. Hij voldoet namelijk aan alle voorwaarden.
‘Mensen die willen distilleren kunnen vergunningtechnisch niet zomaar een ketel uit het buitenland halen.’
Mensen enthousiasmeren
In Doorwerth staat een hele showroom met ketels waar geïnteresseerden ketels in allerlei formaten kunnen bewonderen.
Wat Ton vooral leuk vindt, is zijn kennis delen die hij in de loop der
tijd heeft opgedaan.
‘Ik merk dan dat anderen óók enthousiast worden.’
Leuke momenten met klanten
Al maakt hij, zoals hij zegt ook een hoop ‘gekke dingen’
mee. Zo kwam er een keer een stel bij hem om een ketel te kopen, maar was het
geld er nog niet.
De man in kwestie zou sparen en voor Ton was het een kwestie
van eerst zien, dan geloven. Een jaar later was het zover en was het geld er.
Dan zou je verwachten dat het een kwestie is van een ketel kopen en klaar is
Kees.
De man en vrouw kregen alleen woorden met elkaar over de
grootte van de ketel. De man had al helemaal bedacht wat voor grote ketel
hij wilde hebben en begreep niet waarom dat op zoveel weerstand stuitte bij
zijn vrouw. Wat bleek?
‘De ketel paste helemaal niet door de voordeur,’ vertelt Ton hardop lachend.
Inmiddels stookt de klant in kwestie met veel plezier en maakt allerlei gin-producten.
Een Portugese wens
Zelf droomt Ton nog van een spirit op een Madeira vat. Of
dat een rum of whisky wordt, valt nog te bezien. Eerst maar het vat regelen en
dat is niet zo’n makkelijke opgave.
De vraag is uiteraard wanneer de eerste whisky op de markt
komt.
‘We zullen wel misschien één vaatje openbreken over drie jaar. Maar de rest willen we dan laten liggen. Want het aanbod van driejarige whisky is natuurlijk best groot, omdat mensen op een gegeven moment ook een beetje cashflow willen hebben. We hebben verschillende toastingen. Dus we laten mensen tegen die tijd proeven en dan kijken we wel.’
Favoriete whisky: Een wat oudere Jameson.
Aantal glaasjes whisky per week: ‘Een per maand.’
Leukste fles whisky in bezit: Ardmore 12 Years Portwood.
Duurste whisky ooit gedronken: Iets van 600 euro tijdens een tasting met
Tony van Rooijen.
Whisky die je zelf had willen bedenken: Ardmore 12 Years Portwood.
Minst favoriete whisky: Johnnie Walker Red Label.
Op
deze pagina lees je de rest van onze interviews.