Overmatige whiskyproductie: ‘Ik denk dat het een slachtpartij kan opleveren’

Je hoort heel vaak dat er schaarste in whisky is en geregeld wordt er een ‘limited edition’ op de markt gebracht. Maar klopt dit allemaal wel? De situatie liegt er niet om: er wordt juist enórm veel geproduceerd en dat kan weleens problemen opleveren voor jonge bedrijven.

Overal ter wereld schieten er whiskybedrijven als paddenstoelen in de lucht. Het is niet enkel Schotland, Ierland of Amerika waar whisky of whiskey gemaakt wordt. Nee overal én iedereen lijkt een graantje mee te willen pikken van dat succes.

Als we alleen al naar Nederland kijken en ook België zie je steeds meer bedrijven die beginnen met het maken van whisky. Een lastige business om bij het begin meteen geld aan te verdienen. Ga maar na: een new make spirit moet minimaal drie jaar rijpen voordat het officieel whisky mag heten. Dat zijn drie jaren waarin volop geïnvesteerd moet worden of bedrijven duidelijk andere inkomsten nodig hebben om overeind te blijven. En dan is er ook nog de economische situatie die meespeelt, allerlei kosten die omhoog zijn gegaan ten gevolge van de oorlog in Oekraïne.

Hoewel misschien gedacht wordt dat er een schaarste is in de industrie is niets minder waar: er is juist enorm veel whisky. Zo schreef Petra De Boevere onlangs het volgende op haar Facebook: ‘Er wordt nu al veel meer whisky gemaakt dan de hele wereld ooit kan en wil drinken. En er komt in het komende jaar nog veel meer whisky op de markt.'

Er wordt volop gereageerd op haar uitspraak, waaronder door whiskyambassadeur Dennis Mulder. Ook hij ziet in dat het voor jonge distilleerderijen in Nederland, maar ook over de grens, een probleem kan worden. ‘Je ziet het aan micro-distilleerderijen. Ze moeten producten maken die lokaal verkocht worden. Als ze dit als regionaal of zelfs nationaal product willen doen, moeten ze veel marketingbudget spenderen. En je moet voldoende kunnen produceren.'

Volgens hem is het een periode waarin het lastig is voor whiskymakers: ‘Ik denk dat het een slachtpartij kan opleveren.’ Nieuwkomers of kleine distilleerderijen zullen omvallen. Sterker nog, dat is al gebeurd. De Nederlands distilleerderij Eaglesburn moest bijvoorbeeld de deuren sluiten.

Toch verwacht Mulder niet dat het zo erg wordt als de situatie in 1983 toen het echt crisis was in de Schotse whisky-industrie. Toen moesten namelijk veel distilleerderijen sluiten als gevolg van economische omstandigheden en een veranderende markt. Daardoor ging er een hoop productiecapaciteit verloren, alsook unieke smaakprofielen.

Bovendien ziet Mulder ook positieve uitkomsten. Zo legt hij uit dat de focus van producenten nog meer dan anders op de kwaliteit van de new make spirit moet liggen. Consumenten zijn steeds meer bezig met minder drinken, maar genieten van betere kwaliteit. En verder kiezen mensen ook bewuster.
‘Ze maken een selectie en gaan terug naar hun comfort zone. Je kiest bijvoorbeeld een Talisker 10 die je standaard in de kast hebt staan,’ legt hij uit.

Ondertussen zijn het ook spannende tijden voor whisky als belegging. Want wat betekent deze overproductie voor de waarde van de drank? Blijft dit stijgen of wordt de drank minder waard en moet er dan toch meer gedronken kan worden?

Meer van onze beste verhalen lezen? Bekijk dan ons overzicht.