5 dingen die je moet weten over single malt whisky

dinsdag, 22 juli 2025 om 8:00

De woorden whiskyliefhebber en single malt whisky zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Vandaag gaan we het dan ook hebben over single malt whisky. Dit zijn 5 dingen die je daarover moet weten.

Wat is single malt whisky? Hier komen de regels kort op een rij:

De whisky is afkomstig van één distilleerderij, dus deze is niet gemengd met drank van andere stokerijen.
De malt whisky wordt uitsluitend gestookt van gemoute gerst.
De drank is gedistilleerd in koperen ketels.

Single malt betekent niet single vat

Een veelvoorkomende misvatting is dat single malt betekent dat de whisky uit één vat komt. Dat klopt niet. Single betekent alleen maar dat de whisky afkomstig is uit één distilleerderij. Het kan dus gaan om een combinatie van verschillende vaten uit diezelfde distilleerderij.

Dus stel dat jij een Schotse whiskyfles in handen hebt waarop single malt staat met een leeftijd van 15 jaar. Dan is het niet zo dat er één vat voor deze uitgave is gebruikt. Dat kunnen gerust tientallen vaten zijn geweest. Het zegt alleen dat die single malt whiskyfles gemaakt is van de spirit uit vaten van één distilleerderij.

Bestaat whisky uit één vat dan niet? Zeker wel. Maar hier is een andere term voor: single cask whisky.

Leeftijd niet heiligmakend

Veel whisky drinkers zijn gevoelig voor de leeftijd van een whisky op een fles waarbij het motto heerst: hoe ouder, hoe beter. Zo’n leeftijd op een fles zegt alleen niet alles.

De leeftijd op een fles geeft de jongste whisky in de mix aan. Een 18 jaar oude single malt kan dus ook oudere whisky bevatten, maar nooit jongere. Toch is ouder niet altijd beter.

Langer rijpen betekent meer invloed van het vat en dat kan positief uitpakken (meer diepte, meer complexiteit), maar ook negatief (te veel hout, minder frisheid). Bij een single malt whisky kun je dus niet simpel zeggen dat een bepaalde leeftijd het beste is. Het lijkt wat dat betreft echt wel magie waarbij alles goed op z’n plek moet vallen.

En uiteindelijk geldt er maar één regel en dat is dat proeven het allerbelangrijkste is.

Niet alle single malt whisky’s komen uit Schotland

Hoewel Schotland nog altijd wordt gezien als de heilige graal van single malt whisky, worden er tegenwoordig overal ter wereld single malt whisky’s gemaakt.

Denk aan landen als Japan, Ierland, Taiwan (onlangs uitgeroepen tot de beste single malt whisky van de wereld!), India, Zweden en ook ons eigen kikkerlandje. Ook hierbij geldt die ene regel: single malt betekent niets anders dan whisky uit één distilleerderij. En geloof ons: er zijn wereldwijd heel veel landen waar single malt whisky’s gemaakt worden en veel zijn nog goed ook! Het loont dus om te experimenteren.

Hoe zit het dan met cask strength whisky’s?

De meeste single malt whisky’s worden na rijping aangelengd met water tot zo’n 40–46% alcohol. Maar er zijn ook bottelingen op cask strength (vatsterkte). Dit zijn whisky’s die niet verdund worden, maar rechtstreeks uit een vat komen. Whisky geeks spreken over ‘het vatkarakter’ dat behouden blijft.

Die whisky’s hebben vaak een alcoholpercentage tussen de 50 en 65 procent en zijn krachtig, intens en complex. Ze laten je proeven hoe de whisky uit het vat komt.

Deze whisky’s zijn doorgaans niet bedoeld beginners, maar wel interessant als je meer diepgang zoekt in je whiskybeleving. Zeker het toevoegen van een paar druppels water kan voor nog meer magie zorgen. Zo opent een whisky zich en vallen er nog meer smaken te ontdekken. Een tip!

Single malt whisky imago: voor iedereen?

En dan komen we bij het laatste punt en dat gaat meer om het imago van de drank. Single malt whisky heeft soms een elitair imago. Tasting notes vol exotisch fruit, rokerige kenmerken en discussies over batchnummers kunnen afschrikken. Is dat terecht? Die vraag kun je je stellen.

Je hoeft geen expert te zijn om een goede whisky te waarderen. Vertrouw op je eigen smaak. Vind je een whisky lekker? Dan is dat prima. Over smaak valt immers te twisten.

Begin eenvoudig. Probeer verschillende stijlen, zonder meteen te investeren in dure flessen. Experimenteer eens met vrienden door een proeverij of whiskyfestival bij te wonen. Turf of geen turf? Sherry of bourbon? Fruitig of kruidig?

En vergeet de regels. Ja, sommige mensen vinden dat je whisky puur móét drinken. Maar een paar druppels water kunnen smaken openbreken. En als jij een single malt met een ijsblokje wil drinken of in een cocktail wil stoppen, dan mag dat gewoon.

Whisky is geen examen of hogere whiskykunde, dus geniet er gewoon van zoals jij dat lekker vindt.

Proost!