Distilleerderij Donderdag: Gerlachus Bierbrouwerij en Whiskystokerij

We zijn weer op Nederlandse grond deze week voor de Distilleerderij Donderdag. In Nederland wordt namelijk flink wat gestookt. Zo is er in Limburg een bierbrouwerij die zich als pionier op whiskygebied ontpopte. We hebben het natuurlijk over Gerlachus Bierbrouwerij en Whiskystokerij.

Als je ooit naar Maastricht, Heerlen of Valkenburg afgereisd bent, heb je ongetwijfeld wel eens het bordje Hulsberg voorbij zien komen langs de weg. Het is een klein dorp in de gemeente Beekdaelen waar een business improvement specialist enkele jaren geleden een nieuwe passie ontdekte.

We gaan terug naar het begin van deze eeuw. Thijs Has, eigenaar van de Gerlachus bierbrouwerij en whiskystokerij, gaat in 2002 aan de slag met een nieuwe hobby: het brouwen van bier. Hij start thuis in de keuken met eenvoudig maken van een pils, maar elk jaar breidt hij zijn brouwwerkzaamheden uit.

Telkens maakt Has meer bier dan het jaar ervoor en gaat aan de slag met ingewikkeldere recepten. Hij maakt verschillende bieren en speciaalbieren in de jaren die volgen en zijn hobby groeit en groeit. Er komt een veldbier voorbij, een tripel en nog veel meer.

Uiteindelijk is het echt tijd om aan de slag te gaan op een andere plek. In 2013 besluit de hobbybrouwer dan ook om een vergunning aan te vragen voor het brouwen. Daarbij vraagt hij ook meteen toestemming om te mogen distilleren. Voordat daar groen licht op komt, is Has weer een jaar verder, maar dan gaat hij zijn eerste ketel bouwen.

Op het moment dat hij aan de slag gaat met zijn eigen ketel, zijn er nog niet zo veel distilleerderijen in Nederland. Volgens Gerlachus gebruikt op dat moment het gros van de distilleerderijen een columnstill, maar dat is niet was de Limburger wil. Hij maakt een koperen pot still.

Daarmee maakt Has zijn eerste single malt, waarvoor hij met de receptuur voor de spirit experimenteert. Dat experimenteren is onderdeel van de hobby voor de stoker. Voor het beslag gebruikt hij 100 procent gerstemout dat twee keer gedistilleerd wordt. Een deel van de gerst wordt ook op turf gerookt door de Limburgse stoker. Het beslag dat met de ingrediënten gemaakt is, wordt gecontroleerd vergist waardoor Has bij kan sturen qua smaak.

De spirit wordt uiteindelijk twee keer gedistilleerd voordat het de vaten in gaat om te rijpen. Dat zijn deels nieuwe Frans eikenhouten vaten en deels Oloroso of Pedro Ximénez sherryvaten. Waar de eerste vaten nog opgeslagen worden in de distilleerderij, wordt er al snel uitgeweken naar een nieuwe plek voor de vaten. En die is uniek.

De vaten gaan namelijk naar behoorlijk donkere plekken: grotten. Om precies te zijn die bij Château Neercanne bij Maastricht en in de mergelkelders van Château Sint Gerlach vlakbij Valkenburg. Het ligt allebei op een steenworp afstand van de Gerlachus brouwerij en stokerij.

De locatie waar de Nederlandse whisky rijpt heeft volgens Gerlachus het optimale klimaat voor de eiken vaten. Zo is de temperatuur in de grotten perfect, waardoor er minder angel’s share ontstaat en meer whisky overblijft om van te genieten. Na de rijping worden de flessen gebotteld in flessen van een halve liter. De botteling van de drank gebeurt voor de 3 jaar oude kernexpressie op 40,5 procent alcohol by volume, maar voor andere bottelingen kan het alcoholpercentage afwijken. Zo is er al een botteling voorbij gekomen van 50,4 procent uit PX vaten.

Op de fles staat uiteindelijk de naam van de drank: Wiskie. Het zal opvallen dat er een letter ontbreekt in de naam van de drank. De naam is namelijk een echte Limburgse, zonder de h die je normaal in Whisky terugvindt. Het is dan ook een typisch Limburgs product dat bedoeld is voor de levensgenieter. Wiskie is zacht en licht rokerig van aard.

Elke botteling van de Limburgse vloeistof is anders qua smaak, omdat het water en het hout telkens anders is. De meesterdistilleerder bepaalt elke keer weer hoe lang de whisky gerijpt dient te zijn en wanneer het tijd is om te gaan bottelen.

Als je benieuwd bent naar de Gerlachus distilleerderij en de producten, dan raden we je aan om zeker eens een kijkje te nemen op de website. Daar vind je alle informatie en kun je ook een rondleiding in de stokerij boeken. Deze duurt ongeveer anderhalf uur waarin iedereen leert hoe de Wiskie gemaakt wordt. Naast de rondleiding is het ook direct mogelijk om een fles Wiskie aan te schaffen tijdens een bezoek.