Distilleerderij Donderdag: Boann Distillery en het belang van solstice

In Ierland wordt er rondom bijzondere momenten whiskey gestookt. De Boann familie heeft namelijk een bijzondere band met whiskey, maar ook met de solstice ofwel de langste en de kortste dag van het. Combineer dit met een aantal bijzondere ingrediënten en er ontstaat iets magisch. We duiken in deze Distilleerderij Donderdag in de geschiedenis van de Boann Distillery die net een kernassortiment neergezet heeft.

De Boann Distillery bestaat al een hele tijd. De stokerij heeft al een aantal whiskeys op haar naam staan, maar een kernreeks is tot voor kort uitgebleven. Met een madeira cask, een Marsala cask en een PX cask expressie is dit nu een feit.

Voordat we in de nieuwe expressies van de stokerij duiken, vertellen we je eerst meer over de geschiedenis van Boann Distillery en de familie Cooney.

We beginnen onze reis naar de Boann Distillery in Dublin. Vanuit deze stad is het namelijk slechts een half uurtje rijden voordat je uitkomt bij de Ierse distilleerderij Boann Distillery. Hier zit niet zomaar een distilleerderij gehuisvest, maar een bedrijf waarbij liefde voor familie gecombineerd wordt met pure passie voor het levenswater.

Boann Distillery is namelijk een familiebedrijf waarbij er geen sprake is dat iemand het bedrijf heeft geërfd, maar waarbij de hele familie bezig is om zijn of haar steentje bij te dragen aan de onderneming. De distilleerderij is opgericht door de familie Cooney onder leiding van Patrick Cooney.

Hij is een man die om zeven uur ’s ochtends de distilleerderij binnenkomt lopen en daar niet eerder weggaat voordat de zon achter de horizon verdwijnt. Zijn vrouw Marie doet actief mee is vooral bezig in de boomgaard van de distilleerderij waar onder meer het fruit in de dranken vandaan komt. Ook de vijf kinderen (drie zonen en twee dochters) zetten zich in voor het bedrijf.

Zo zorgt Sally-Anne bijvoorbeeld voor de marketing en PR en nemen Patrick Cooney Junior en Peter Cooney de sales op zich. Wie ook niet weg te slaan is op de grond van de distilleerderij is hond Max. Maar hoe is de passie voor whiskey bij de familie Cooney ontstaan?

Om daar achter te komen gaan we een hele tijd terug in de tijd. Voordat Boann Distillery opgericht werd en de rest van de familie de drank in rolde, was Patrick Cooney al zijn hele leven actief in de drank-industrie. Je zou kunnen zeggen dat hij een soort spirit DNA heeft. Dat blijkt ook wel uit zijn carriére bij de Gleeson Group.

Daar begint hij in de jaren '70 als dit nog een kleine onafhankelijke bottelaar is. Samen met zijn broer Nicholas laat hij het kleine bedrijf groeien door verschillende soorten wijn te importeren en eigen merken neer te zetten.

In de veertig jaar dat Cooney bij de Gleeson Group werkt, is het bedrijf uit de kluiten gegroeid tot een bedrijf dat vandaag de dag een omzet van ruim 300 miljoen heeft. Maar er kriebelt al die jaren iets bij Cooney. De Gleeson Group is niet zijn bedrijf en hij heeft altijd de droom gehad om op een dag een eigen distilleerderij te openen en een eigen Ierse whiskey te distilleren.

In 2015 is dat moment er eindelijk als de distilleerderij van de Cooneys opgericht wordt. De distilleerderij komt midden in de Boyne Valley te staan, die een rijke geschiedenis heeft. De naam van de stokerij komt niet van ver. Geïnspireerd door de gelijknamige Ierse godin die volgens legenden in de rivier Boyne huist, zal er Boann Distillery op de gevel van de stokerij komen.

Waar de gevel naar een legende verwijst, worden twee sleutelwoorden gehanteerd die compleet de andere kant op wijzen: vernieuwing en techniek. Uiteraard gaan die twee hand in hand. In de distilleerderij staan drie handgemaakte koperen ketels, die vernoemd zijn naar de drie vrouwen in de familie.

Ze heten: Sunshine, Sally-Anne en Celestine. Het zonnetje in huis is de vrouw van Patrick Cooney: Marie. Sally-Anne en Celestine zijn hun dochters. En de ketels zijn bijzonder. Zonder het verhaal te technisch te maken, hebben we hier te maken met een volledig geautomatiseerde distilleerderij met een gepatenteerde (nano-)technologie en een sterke focus op condensatietechnologie. Beschouw het als koken: alle ingrediënten hebben een bepaalde duur van hoe lang dat het duurt voordat iets gaar of klaar is.

Bij de godendrank werkt het net zo: alle ingrediënten van een whiskey hebben een bepaalde benodigde temperatuur. En bij Boann Distillery telt alleen het beste resultaat of moeten we zeggen: distillaat? Dus wordt er met de technologieën die Boann heeft, uiterst precies gekeken naar die temperaturen en wordt alles aangepast op de ingrediënten die gebruikt worden.

Op die manier kan er overal mee gestookt worden om tot het distillaat te komen dat Boann wil bereiken. Voordat die eigen distillaten klaar zijn om de fles in te gaan, duurt nog wel een tijdje.

Daarom gaat Boann Distillery alvast aan de slag met een ander project: sourced whiskey. Het is een nette naam waarmee gezegd wordt dat er gewerkt wordt met whiskey van andere stokerijen. Deze worden door Boann tot een blend gemaakt en van een eigen finish voorzien.

Het idee voor de whiskeyreeks die met deze drank gemaakt wordt, komt vanuit een hele andere hoek. Tijdens oud en nieuw is de familie altijd samen en wordt er gefloten. Vader Cooney en zijn zoon Patrick zijn namelijk allebei bedreven fluiters die alles wat je maar wil uit hun lippen kunnen persen, van Beyoncé tot Ierse volksmuziek.

Deze hobby heeft uiteindelijk de naam van hun eerste whiskeyreeks verzorgd: The Whistler. Het is een jong en hip merk, bedoeld om voor een niet al te hoog prijskaartje een fijne blended whiskey aan een mainstream publiek mee te geven. En toffe namen met gave verpakkingen dragen hier absoluut aan bij.

Misschien heb je wel eens van deze whiskeys van Boann Distillery gehoord. Er zijn namelijk al een paar beroemde flessen gelanceerd met titels die refereren naar films: The Good, the Bad and the Smoky en PX I Love You. En eerder dit jaar recenseerden wij nog de prachtige fles The Whistler Dark Symphony. Dat is een whiskey die premium aanvoelt, toegankelijk is voor de beginner en perfect in balans is.

En die eigen whiskeyreeks? Daarmee gaat de familie later alsnog aan de slag. En met succes, want in 2021 wint de 'New Born' new make spirit, die uiteindelijk de nieuwe whiskey vormt, zelfs verschillende prijzen.

De new make wordt verkozen tot “World’s Best New Make Spirit” en “Ireland’s Best New Make & Young Spirit” tijdens de World Whiskey Awards. Daarnaast wordt de Solstice editie, die niet wereldwijd verkrijgbaar is, uitgeroepen tot “Best Pot Still Whiskey in Ireland in the 12 Years and under” categorie.

Beide bekroonde producten zijn voorlopers van de huidige releases en tonen de veelbelovende potentie van wat nog komen gaat. Dit is te danken aan de precieze methode van distilleren, maar ook aan een gave van vader Cooney.

Hij heeft namelijk een neusje ontwikkeld voor zeldzame vaten die hij dankzij vele connecties kan krijgen. Denk aan Calvados vaten van ruim 150 jaar oud. De radar die Cooney heeft, zorgt ervoor dat Boann op een unieke manier whiskey kan maken. De drank wordt vooraf al op de vaten aangepast om zo een perfecte smaak te krijgen.

In december 2022 komt er een Drogheda whiskey uit die op 21 december 2019 al het vat in ging. Jawel, die whiskey ging dus een vat in tijdens solstice en is vervolgens ook tijdens solstice weer uit het vat gehaald om gebotteld te worden.

De godendrank draagt dan ook de toepasselijke naam Solstice Single Pot Still Irish Whiskey. Het is de eerste godendrank uit Drogheda sinds 160 jaar. Moet je je voorstellen: geen mens die ooit die leeftijd aan zal tikken.

De laatste mensen die voor de Boann Distillery whiskey stookten in deze regio, leven niet meer. Dus het is logisch dat de familie Cooney enorm trots is met het resultaat van de eerste whiskey uit haar distilleerderij.

Het ontwerp van de fles is geheel ontleend aan Newgrange wat vlakbij de distilleerderij ligt. Het is een oude graftombe die op de UNESCO werelderfgoedlijst staat en ouder is dan de piramides. Tijdens solstice schijnt de zon daar recht die kamer binnen en in diezelfde kamer werd eeuwen geleden de overgang van de duisternis naar het licht en het verstrijken van de tijd gevierd.

Op 21 december 2023 viert Boann Distillery niet alleen de release van de eerste eigen whiskey die niet op de markt gebracht is, maar ook de release van een nieuwe expressie die wel op de markt komt.

De Boann Distillery onthult tijdens de winter solstice haar derde single cask release: Winter Solstice Preston’s Vintage Mashbill. De whiskey heeft tasting notes met aroma’s van onder andere gerookte amandelen en smaken van pompoen, custardpudding, cacao en umami en is gebotteld op 59,1 procent alcohol by volume (ABV). Deze expressie is inmiddels niet meer overal ter wereld te koop.

De drank is gestookt met de gelijknamige mashbill. Deze mashbill is een ongelooflijk oude soort en is onderdeel van een speciaal project van de stokerij. Dat weet de liefhebber van Ierse whiskey blijkbaar ook. De onthulling van de nieuwe expressie zorgde voor een run op de drank en uiteindelijk crashte de website van de distilleerderij.

Op 21 juni is het zomer solstice geweest, oftewel de langste dag van het jaar. Op die dag heeft Boann Distillery wederom een onthulling gedaan op whiskeygebied. Het eerste kernassortiment van de stokerij is een feit.

De reeks bestaat uit drie single pot still whiskeys die met lokale granen gestookt zijn. Het zijn drie uiteenlopende expressies die elk een eigen finish en smaakprofiel hebben gekregen. Zo heeft de Boann Single Pot Still Irish Whiskey Marsala Cask tonen van verbrande sinaasappel en vers gemaaid gras in de neus en marmelade en pepermunt op de tong.

De Boann Single Pot Still Irish Whiskey Madeira Cask bevat op zijn beurt aroma’s van appels en perziken met smaken van vanille, walnoten, room en gedroogde vruchtencake op de tong. Last but not least is er de Boann Single Pot Still Irish Whiskey PX Cask met tonen van rozijnen, melasse en leer en smaken van honingstroop en pure chocolade, gevolgd door knapperig spek.

De drie Boann single pot still whiskeys zijn te koop bij de gespecialiseerde slijterijen in Nederland. De adviesverkoopprijs van elke fles is 67,95 euro.

De Boann familie richt zich op een aantal belangrijke momenten in de toekomst die allemaal rondom de zomer- en wintersolstice zullen draaien. Een van die projecten omvat een oud recept en een nog oudere eikenboom.

Peter Cooney vond een aantal jaren geleden een speciaal recept voor een single pot still expressie uit 1886. Met dit recept wilde hij graag een whiskey stoken, maar dat moest wel iets bijzonders worden. Die kans is er nu, want een ongelooflijk oude eik op het Preston Estate in Ierland is omgevallen. En daar worden de vaten voor de drank mee gemaakt.

Wanneer de terugkeer van de eeuwenoude whiskey volgens het recept van Preston aangekondigd wordt, is nog niet bekend.

Mede mogelijk gemaakt door De Mon