Whisky wordt beïnvloed door verschillende elementen zoals water, de aarde waarin het graan groeit en het hout van de vaten. Bij de Yamazakura distilleerderij speelt ook de wind een grote rol. In deze Distilleerderij Donderdag gaan we naar het land van de rijzende zon en duiken we in de rijke geschiedenis van deze Japanse distilleerderij die verschillende eeuwen teruggaat.

Het verhaal van de Yamazakura Distillery neemt ons mee naar een ver, ver verleden. In 1710 wordt er een kleine brouwerij gesticht ten zuiden van het Inawashiro meer in Japan. Deze brouwerij brouwt sasa, ofwel Japanse sake, volgens een traditioneel recept van de Yamaguchi familie.

In 1742 is er een verhuizing aanstaande voor de Sasanokawa Shuzo brouwerij. De brouwerij op een nieuwe plek verder met het maken van sake op kleine schaal onder leiding van Tetsui Monetmo en geniet van een stijgende populariteit. Dit leidt in 1920 tot de oprichting van Yamaguchi Sake Brewery Co en in 1932 tot de oprichting van de Yamazakura Sake Brewing Limited Partnership Company.

Niet lang daarna komt er een licentie om synthetische sake te maken. Iets wat hoognodig is, omdat er een rijsttekort is in Japan. Rijst is tenslotte een belangrijk ingrediënt in de Japanse drank. De westerse cultuur heeft intussen invloed in Japan, waardoor het idee ontstaat om naast sake ook whisky te gaan maken.

Het duurt nog tot 1946 totdat de Sasanokawa Shuzo brouwerij een licentie krijgt om whisky te mogen produceren. In de jaren die volgen komt daar nog een licentie voor shochu bij en mag er met een Westerse licentie ook andere sterke drank gestookt worden zoals gin en wodka. Van whisky is dan nog geen spoor te bekennen, al mag het wel al gestookt worden.

Intussen verhuist het bedrijf naar een nieuwe locatie in Fukishima, waar het in de jaren ’70 eindelijk tijd is voor de eerste whisky uit de vaten: Cherry EX. De blended drank is gebotteld op 40 procent ABV en wordt in flessen van 500 milliliter verkocht.

De whisky is al snel een van de bekendere whisky’s, samen met de dranken van Mars en Toa. Maar dan breekt er een nieuwe crisis uit. Dit keer gaat het niet om rijst, maar om whisky. Of beter gezegd, de vraag ernaar. Verschillende distilleerderijen worden gedwongen de deuren te sluiten en Japanse whisky stort in een afgrond.

Ook de Hanyu distilleerderij van Ichiro Akuto is het slachtoffer van de crisis, maar Tetsueo Yamaguchi, de directeur van Sasanokawa op dat moment, besluit hem te helpen. Hij zorgt ervoor dat 400 vaten uit de opslag van zijn vriend in een van de warenhuizen geplaatst kunnen worden tot 2008.

In de tussentijd kan Akuto een nieuwe stokerij opzetten en dat is geen onbekende: Chichibu. En de vaten die Yamaguchi opgeslagen heeft? Dat zijn de flessen die je misschien kent onder de naam Ichiro’s Malt. Het levert een onbreekbare band op en daarbij vestigt het de aandacht op Sasanokawa. Belangrijker nog, het zorgt ervoor dat Yamaguchi aan de slag gaat met het opzetten van zijn eigen distilleerderij.

In 2016, op de 250e verjaardag van Sasanokawa Shuzo, is het zover: de Asaka Distillery opent zijn deuren op een steenworp afstand van de brouwerij. Het pand van 390 vierkante meter deed voorheen dienst als een opslagplaats voor de Sasanokawa sake, maar is compleet omgebouwd tot distilleerderij.

Achter twee enorme zwarte deuren is de Japanse distilleerderij te vinden met een tweetal pot stills en een wash tun. Daarnaast biedt het pand een opslagruimte voor de vaten. De godendrank wordt hier slechts 150 dagen per jaar gestookt, door vier medewerkers. Zij maken op een ambachtelijke en traditionele manier het Japanse levenselixir, waarvoor ze regelmatig getraind worden door het team van de Chichibu distilleerderij.

De whisky die Asaka Distillery stookt is bekend onder de naam Yamazakura. De naam van de whisky is een knipoog naar de locatie van het bedrijf. De eerste helft van de naam ‘Yama’, betekent berg en wijst op de stratovulkaan Bandai die in de buurt ligt. De tweede helft ‘zakura’ is een eerbetoon aan de kersenbloesems uit de Tohoku regio.

De Yamazakura whisky wordt gemaakt met smeltwater dat uit de bergen komt. Dit water is ontzettend schoon en ideaal voor het stoken van whisky. Om meer smaak in de spirit te krijgen wordt er constant met minimaal 70 graden gestookt, waarna het maïsdistillaat in ex-bourbon vaten uit de Heaven Hill distilleerderij, sherry- en mizunaravaten gerijpt wordt.

Een belangrijk element tijdens die rijping is er een uit onverwachte hoek. Bondaï Oroshi, de wind die in de regio waait, helpt namelijk om het rijpingsproces te versnellen en zorgt ervoor dat er meer aroma’s in de whisky terecht komen.

De magie van al deze elementen komt bij elkaar in verschillende expressies die door de jaren heen uitgekomen zijn. De meest recente whisky's zijn de Yamazakura Blended malt, Yamazakura Peated Blended malt en het vlaggenschip de Yamazakura Asaka single malt. De distilleerderij is voor de blended in 2022 zelfs beloond met de titel ‘Worlda Best Blended Malt’ tijdens de World Whiskies Awards.

Voor de Yamazakura blended whisky wordt onder andere de Asaka whisky gebruikt die uit maïs gestookt wordt. Deze dram heeft geen leeftijdsaanduiding maar mocht minstens drie jaar rijpen in ex-bourbon, ex-Oloroso en ex-Pedro Ximénez vaten. Het levert een zachte en fruitige whisky op met tonen van peer, karamel en vanille.

De peated variant van de Japanse blended whisky kent een vergelijkbaar proces als zijn broer, maar heeft wat rokerige tonen die de liefhebber van turf wat meer aan zullen spreken. De signature whisky van Asaka Distillery is de gelijknamige single malt: Yamazakura Asaka. Deze whisky is in gelimiteerde oplage uitgebracht en biedt tonen van mout en citrus in de neus. Die worden gevolgd door bloemige tonen, citroen en vanille op de tong.

Welke van de whisky's uit de Asaka distilleerderij je ook proeft, één ding hebben ze allemaal gemeen: ze zijn geboren uit honderden jaren kennis, vakmanschap, vriendschap en passie.

Foto's: Asaka Distillery