Drie andere namen voor whisky of whiskey

Er zijn niet alleen verschillende manieren om whisky te schrijven, de geliefde drank heeft ook een groot scala aan bijnamen. Wij hebben een aantal bekende op een rij gezet en zijn de geschiedenisboeken ingedoken om te achterhalen waar die bijnamen vandaan komen.

De naam aqua vitae wordt vaak gebruikt als een koosnaampje voor whisky. Of dat nu op de Latijnse manier is of op de vele andere vormen die hetzelfde woord omschrijven, zoals het Nederlandse levenswater. De term werd waarschijnlijk al veel langer gebruikt, maar in geschreven teksten kwam het voor het eerst voor in een publicatie van de alchemist John of Rupescissa uit de 14de eeuw. Alchemisten zijn altijd op zoek naar het eeuwige leven en John was ervan overtuigd dat gedistilleerde, alcoholische dranken daarvoor de sleutel waren. Daarom omschreef hij zulke dranken als aqua vitae: water dat letterlijk het leven zou kunnen verlengen.

De alchemist gebruikte de term niet voor whisky in het specifiek, omdat die drank waarschijnlijk nog niet bestond. De eerste keer dat whisky opduikt in de geschiedenis is in 1405, een aantal decennia na het overlijden van John of Rupescissa. De drank heet op dat moment ook nog niet whisky of whiskey, maar uisce beatha of uisge beatha. Respectievelijk de vertaling van aqua vitae in het Iers en Schots Gaelic.

Aqua vitae was dus de benaming voor whisky voordat het de huidige naam voor de drank kreeg. Sterker nog, de naam whisky/whiskey is de Anglische vertaling van uisce beatha of uisge beatha. Waarschijnlijk komt dit door miscommunicatie uit het Schots of Iers.

Waar levenswater een zeer positieve connotatie heeft, geldt dat niet voor alle bijnamen voor whisky. Een bijnaam die voor de drank wordt gebruikt in Engelstalige landen bijvoorbeeld is John Barleycorn.

De bijnaam is afkomstig uit een volksliedje, dat voor het eerst in Schotland opdook in de 16de eeuw. In het liedje staat John Barleycorn centraal, een figuur die de personificatie is van dranken die van gerst worden gemaakt - zoals whisky en bier. In het liedje ondergaat Barleycorn vernederingen, aanvallen en uiteindelijk de dood. Dat komt overeen met de verschillende stadia van het bewerken van gerst.

De term werd later gebruikt als een negatieve term voor whisky en bier, met een duidelijke focus dat de dranken tot de dood zouden leiden. De bijnaam werd dan ook gebruikt in de campagne rondom de drooglegging, opmerkelijk genoeg door voor- en tegenstanders.

Waar de term whisky of whiskey gebruikt wordt voor de drank uit heel veel landen, krijgt de drank juist de term bourbon als het afkomstig is uit de Verenigde Staten. Een opvallende naam, helemaal omdat het stamt van de House of Bourbon, een dynastie die decennialang Frankrijk heeft geregeerd.

De verklaring die veelal wordt gegeven is dat bourbon de naam heeft gekregen door Bourbon County, een groot stuk land dat zo vernoemd is als eerbetoon aan de Fransen die hebben geholpen tijdens de Amerikaanse Revolutie. Vandaag de dag is de naam Bourbon County nog steeds te vinden in Kentucky, een regio waar veel bourbon vandaan komt.

Volgens historicus Michael Veach heeft bourbon alleen zijn naam ergens anders aan te danken, namelijk Bourbon Street in New Orleans. De straat was vroeger en vandaag de dag een hot spot voor kroegen. De versie van bourbon die we nu kennen zou zijn ‘uitgevonden’ door twee Franse broers, die whisky inkochten in Kentucky en ze via de Ohio River vervoerden naar New Orleans in verkoolde eikenhouten vaten. Op het moment dat ze arriveerden in New Orleans, en de drank rijkelijk vloeide in Bourbon Street, had de whisky de karakteristieke kleur en smaak gekregen van bourbon. En zo kreeg naar verluidt de whisky afkomstig uit Kentucky ineens de naam ‘bourbon’.

Wist je dat we geregeld toffe prijsvragen live hebben?