In deze Distilleerderij Donderdag reizen we af naar ’s Hertogenbosch. Daar staat namelijk een grote mengfabriek met genoeg ruimte voor een heuse Nederlandse distilleerderij: Bossche Stokers.

Deze week hebben we even geen geschiedenisles over de ijstijd, hoe Nederland ontstaan is of over mysterieuze gebieden in ons land. Nee, we gaan je een verhaal vertellen over een idee dat uitgewerkt werd in een bourgondische stad in ons kikkerlandje, zelfgemaakte ketels en een monumentale ruimte.

’S Hertogenbosch staat bekend om zijn middeleeuwse stadshart, de oude straatjes en de Bossche Bol, een heerlijk gebakje van chocolade met daarin slagroom. Voor liefhebbers van Nederlandse whisky is er nog een trekpleister: Bossche Stokers maakt er namelijk onder andere Duke Town Spirit, een rasechte Nederlandse whisky.

In 2017 ontstond bij André de Wilde, de eigenaar van Bossche Stokers, het idee om een distilleerderij op te starten. Hij ging op zoek naar een geschikte locatie en vond deze in de Mengfabriek op de Tramkade in de stad. De locatie biedt niet alleen ruimte om volop te stoken, maar heeft ook nog eens uitzicht over de Dieze, de rivier die door Den Bosch loopt.

De Mengfabriek is een gebouw dat al uit 1909 dateert. Van oorsprong is het een meelfabriek, maar in de loop der jaren werkte er coöperatie van bakkers en later deed het dienst als de veevoederberging van Koudijs. Daarbij is het gebouw flink veranderd.

Zo werd de insteekhaven gedempt, is het een en ander aangebouwd, zijn de maalderij, de wasserij en de magazijnen omgetoverd tot andere ruimtes en zijn de enorme graansilo’s uiteindelijk buiten werking gesteld. Deze laatste zijn tegenwoordig het canvas voor enorme kunstwerken die vanaf de overkant van de rivier te bewonderen zijn.

Sinds 2015 gaat dit enorme pand namelijk door het leven als De Mengfabriek: een culturele hotspot waar elke dag van alles te doen is. Er zijn talloze Bossche bedrijven te vinden. Denk aan startups, een arcadehal, horecabedrijven en de Nederlandse distilleerderij Bossche Stokers.

In De Mengfabriek heeft Bossche Stokers zelf een zestal koperen distilleerketels gebouwd. Deze ketels zijn dusdanig gebouwd dat er een andere distillatiekolom voor wodka gebruikt kan worden. Bovendien is de stokerij door het formaat van de zes ketels behoorlijk wendbaar. Er kan gelijktijdig gebruik gemaakt worden zes ketels om een flinke productie te draaien, maar ook voor een paar ketels minder om juist een kleine hoeveelheid te stoken.

Voor haar dranken werkt de distilleerderij zo veel mogelijk lokaal en regionaal. Elk jaar wordt er bijvoorbeeld graan, rogge en suiker geleverd. Regelmatig komt er ook een levering fruit en kruiden voorbij. Met dit alles wordt onder andere wodka, gin, korenwijn en een likorette genaamd Vieze Dieze gestookt.

In samenwerking met brouwerij D’n Droak heeft Bossche Stokers daarnaast een Beer Brandy gemaakt. D’n Draok brouwt hiervoor eerst bier, wat Bossche Stokers op eikenhouten chips lagert. Het drankje is te vinden onder de naam Duketown Spirit.

Deze naam zal whiskyliefhebbers bekend in de oren klinken. De Bossche whisky van de distilleerderij heet namelijk precies hetzelfde. De whisky is, net als de andere dranken van Bossche Stokers gemaakt van lokale en regionale ingrediënten. Het mooie is dat ook het logo van Duketown Spirit van lokale komaf is.

Eind 2022 zijn de eerste flessen Duketown Spirit gebotteld op 49 procent ABV. Van deze batch waren 126 flessen beschikbaar die inmiddels al lang uitverkocht zijn. Duketown Spirit single malt whisy batch nummer 2 is gelukkig ook al een feit. Deze whisky is gestookt met een licht peated mash en heeft gerijpt in Amerikaans eikenhouten vaten en rumvaten.

Bossche Stokers heeft nog meer whisky’s in het vat zitten. Naar verwachting komt de derde batch Bossche whisky komend jaar mei uit en deze wordt in november gevolgd door batch 4. Beide whisky’s beloven stevig peated te worden. Als je een van de whisky’s van Bossche Stokers wil proeven of kopen, zul je wel naar Den Bosch moeten reizen, want in die regio vind je de drank in de schappen en in de lokale horeca.

Beeld: Bossche Stokers met dank aan Stichting Dutch Whiskyteers.