Het is tijd voor een nieuwe distilleerderij in de spotlight.
Reis met ons mee naar de Schotse Highlands waar een liefhebber bijna op een
perfect moment gestart is met whisky maken. Dit is het whiskyverhaal achter een
van de oudste whiskymakers in de Schotse Highlands:
Glencadam Distillery.
Optimistische tijden voor whiskymakers
We gaan terug in de tijd naar 1823. In dit jaar werd de Excise
Act doorgevoerd. Dit moment zou de toekomst van
Schotse whisky vormen en dat
wisten distilleerders maar al te goed. Illegale stokerijen werden ineens legaal
en de whisky uit
Schotland kreeg een enorme boost.
De act zorgde ervoor dat er accijnstarieven vastgelegd
werden, gedistilleerde dranken accijnsvrij opgeslagen mochten worden en belangrijker
nog: de Excise Act liet distilleerderijen legaal stoken met een vergunning voor
slechts 10 pond.
In 1825 is
Glencadam Distillery opgericht. Hoewel het
officieel niet vastgelegd is, wordt aangenomen dat dit gebeurde door George
Cooper. De distilleerderij is opgezet in het zuidoosten van de Schotse
Highlands en begint met het maken van spirit voor whisky.
Een waterwiel als krachtbron
Die plek bestaat uit percelen die ooit aan de burgers van Brechin
gegeven zijn. Dit gebied heet The Tenements of Caldhame. Hoewel dit gebied bedoeld is om voedsel te produceren, kwam er uiteindelijk een distilleerderij op te staan.
Deze distilleerderij heeft een unieke krachtbron. Met een waterrad wordt The Barries Burn, die dwars door de stokerij loopt, omgetoverd tot een constante energiebron. Het water stuwt het rad voort dat een dynamo aanstuurt. Op die manier blijven de lichten branden als dat nodig is. Het is lekker duurzaam, maar vooral handig omdat er nog geen stroom in deze periode is.
Een nieuwe eigenaar al vóór de eerste whisky
Al snel wisselt de stokerij van eigenaar. Slechts twee jaar
nadat de productie is gestart, dus wanneer er nog niet eens officieel whisky
uitgebracht is, verschijnt David Scott ten tonele. Hij neemt de distilleerderij
over en runt deze vervolgens tien jaar.
Tijdens deze periode zoekt hij naar een koper voor de
whiskystokerij, maar dat wil niet echt lukken. Daarom besluit hij in 1837 om de
deuren voor het laatst achter zich dicht te trekken: Glencadam Distillery sluit.
De ketels happen vervolgens ruim 15 jaar stof, totdat er
eindelijk een geïnteresseerde opduikt. Alexander Miln Thompson koopt de
distilleerderij in 1852 en wil er weer mee aan de slag. Nog geen vijf jaar
later, in 1857, ziet de Glencadam Distillery Company het levenslicht.
Er volgen nog wat wisselingen van de wacht, maar in 1891
komt de distilleerderij uiteindelijk in handen van Gilmour Thompson & Co. Het
is de start van een rustige periode waarin ruim een halve eeuw gestookt wordt
zonder problemen.
Smaakvol onderdeel van een blend
Eigen whisky komt alleen niet uit. De nieuwe eigenaar heeft namelijk
een duidelijk plan voor de whiskymaker in de Highlands: de whisky wordt
onderdeel van haar Royal Blend die bij koning Edward VII wel in de smaak valt.
In 1954 wordt de distilleerderij verkocht aan dezelfde
eigenaar als de Strathisla Distillery: Hiram Walker. Hij gaat met de hamer door
de stokerij en moderniseert alles wat los en vast zit. Er komen uiteindelijk ook
twee gloednieuwe ketels die spirit gaan produceren.
Dit duurt nog ongeveer 30 jaar, totdat Hiram Walker, en dus
al zijn distilleerderijen overgenomen worden door Allied Lyons in 1987. Binnen
drie jaar daarna sluiten de deuren van de kleine Highland distilleerderij weer.
Dit keer is de reden dat er simpelweg te veel whisky gemaakt wordt.
Zachte, fruitige en vooral eigen single malt whisky
Gelukkig duurt het dit keer niet al te lang. De distilleerderij
wordt heropend wanneer Angus Dundee Distillers de whiskymaker overneemt. Het waterrad werkt alleen niet meer. Dit is in verval geraakt toen de distilleerderij overstapte op elektriciteit.
Het iconische rad wordt niet vergeten nadat het ruim 100 jaar dienst heeft gedaan in de distilleerderij. Het is niet lang geleden in ere hersteld en werkt weer. Bovendien zorgt het waterrad nu voor een unicum in de Schotse whiskywereld. Glencadam is namelijk de enige stokerij met een werkend waterrad dat duurzaam energie opwekt.
Het rad is niet het enige unieke aspect in de stokerij. Het maken van spirit gebeurt namelijk nog steeds met diezelfde ketels die voor het
kenmerkende zachte en fruitige karakter zorgen. Ook doen zij al tientallen jaren dienst en zorgen voor een unieke spirit die tijdens de rijping in uiteenlopende vaten voor een mooie fruitige single malt whisky zorgt.
Bij Glencadam zijn al jaren de ketels in volle glorie te bewonderen tijdens tours. Deze worden alleen tijdelijk niet georganiseerd, vanwege renovaties, waaronder die aan het waterrad. Het waterrad wordt in de nabije toekomst onderdeel van de tours. Dus mocht je ooit een keer in de buurt zijn, is het een aanrader om dit te gaan bewonderen.
Mede mogelijk gemaakt door De Monnik Dranken. Nix 18