Wist je dat whisky helemaal verandert met een druppel water?

dinsdag, 11 maart 2025 om 15:02

Whisky wordt op de meest uiteenlopende alcoholpercentages gebotteld. Dat kan soms net even ter sterk zijn voor je gehemelte. Maar daar is gelukkig wel wat voor. Wist je dat een druppel water een whisky soms beter tot zijn recht laat komen?

Water is een belangrijk onderdeel voor whisky. De godendrank wordt tenslotte met zuiver water gestookt. Na het stoken is ook tijdens het bottelen water erg belangrijk. Distilleerderijen verdunnen whisky namelijk vaak naar een gewenst percentage. En dat gebeurt met zuiver water.

Whisky wordt niet altijd verdund als de drank gebotteld wordt. Iedere whiskyliefhebber heeft ongetwijfeld van cask strength whisky gehoord. Dit is whisky die op de natuurlijke vatsterkte de fles in gegaan is.

Afhankelijk van de whisky is dat een redelijk hoog alcoholpercentage van tussen de 50 en 60 procent alcohol by volume (ABV).

Alcoholpercentage verlagen

Water toevoegen aan whisky is niet voor elke whiskyliefhebber even logisch. Sommige liefhebbers zweren erbij en anderen zien het als een doodzonde. De laatste groep vindt de extra pit die een hoger alcoholpercentage met zich meebrengt juist prettig.

Vaak wordt water toegevoegd aan de godendrank omdat het alcoholpercentage te hoog is, bijvoorbeeld bij de vatsterkte expressies. Met een druppel water, wordt dit effectief verlaagd zodat de drank iets minder sterk is en wat minder pit heeft.

Maar water heeft nog een belangrijk effect, waardoor sommige whiskydrinkers dit gebruiken. De drank gaat er namelijk ‘open’ van.

Betere aroma’s

Door een paar druppels water in whisky te dien herschikken de water-alcohol verbindingen zich namelijk. Bepaalde stoffen in de drank worden hierdoor volatieler en verdampen sneller.

Dit betekent dat je neus deze stoffen beter waarneemt en de whisky dus als het ware meer aroma’s vrijgeeft. Je zou kunnen zeggen dat de drank in het glas als een bloem tot bloei komt.

Dit gaat dan niet alleen over de geur, maar ook over de smaak van de drank. Een whisky kan heel anders gaan smaken met een paar druppels water in het glas.

Hoeveel water ‘moet’ er in whisky?

Maar hoeveel water moet er dan precies in een glas whisky gedaan worden om dit effect te bereiken? In een reactie aan Whisky Monkeys laat Bela Stevens, de stoker van Stokerij Het Anker in België, ons weten dat het een kwestie van experimenteren is.

‘Ik persoonlijk doe een druppel water bij mijn glas nadat ik er al een paar slokken van heb genomen. Zo is het verschil duidelijk en leer je bij over welke bepaalde whisky’s er meer baat bij hebben dan andere.’

- Bela Stevens

Niet te veel water gebruiken

Stevens geeft ook aan dat het belangrijk is om het water zeer voorzichtig met mate aan de whisky toe te voegen. Bij whisky’s onder de 46 procent alcohol by volume is het advies om dit druppel voor druppel te doen en te voorkomen dat de whisky te dun wordt.

De kans dat de whisky te waterig wordt is erg groot en dan is de whisky in het glas direct geruïneerd qua smaak.

‘Sommigen vinden het nodig hun whisky zo ver te verdunnen dat ze er een heel flesje cola aan toevoegen, haha.'

- Bela Stevens

Wat raadt Stokerij Het Anker aan?

De stokerij in Mechelen heeft niet specifiek een voorkeur voor het wel of niet toevoegen van water aan whisky. De whiskymaker bij de stokerij raadt juist aan om dit zelf te gaan ontdekken.

Het belangrijkste voor de stokerij is dat iedereen een zo goed mogelijke ervaring met whisky beleeft. Of dat met een druppel water is of met een blokje ijs in het glas is persoonlijk.

De distilleerderij bottelt de Gouden Carolus whisky’s doorgaans op een alcoholpercentage van 46 procent alcohol by volume (ABV). Zo is onlangs de finale van de Gouden Carolus Black Canvas Series uitgekomen. Deze drie whisky’s zijn gelimiteerd in oplage en stuk voor stuk op 46 procent alcohol gebotteld.