Column: Met dit ezelsbruggetje spreek je Bunnahabhain nooit meer verkeerd uit

Het is een spelletje dat leuk is om te spelen wanneer een groep vrienden over de vloer is. Trek een paar flessen whisky uit de kast en vraag ze hoe ze de namen uitspreken. Grote kans dat de uitspraak volledig wordt afgeslacht en je meteen een komische avond hebt.

Het is ook niet zo vreemd dat veel mensen stoeien met de uitspraak van veel whiskynamen. Er zijn talloze distilleerderijen in Ierland en Schotland die eeuwenoud zijn en hun naam lenen aan de omgeving, de naam van een rivier in de buurt of de familienaam. En laten die namen nu vaak opgeschreven worden in Gaelic - de oude taal van de Kelten.

Een goed voorbeeld van een whisky die vaak verkeerd wordt uitgesproken is Bunnahabhain. Het is een verzameling van veel lettergrepen, gecombineerd met veel dezelfde letters, wat een bekend recept is voor struikelen over de uitspraak.

De grootste valstrik in de naam is alleen de ‘bh’ aan het einde. In het Engels en Nederlands verwacht je daarmee een b-klank die vervolgens gelanceerd wordt door de h. In het Gaelic is dat alleen niet het geval, het resultaat is een zachte v. Je spreekt ‘habhain’ dan ook meer uit als het Nederlandse ‘haven’, in plaats van hab-hain.

Je ziet de bekende valstrik ook in Gaelic namen. Zo is Siobhan bijvoorbeeld een bekende naam in Ierland en delen van Schotland. Je spreekt het alleen uit als ‘Shiv-an’, in plaats van de achtbaanrit die je in je hoofd aan het maken was.

Wil je de bekende fout nooit meer maken, dan is er een makkelijke manier om die bh-regel in het Gaelic te onthouden. In het Nederlands gebruiken wij immers de twee letters om een alledaags hulpmiddel voor vrouwen te omschrijven: een bustehouder, beter bekend als een BH.

Als je een BH visualiseert, dan zie je waarschijnlijk meteen een gevulde BH voor je (tenminste, als je van het mannelijke geslacht bent). Die vormen een aantrekkelijk decolleté, dat het beste te omschrijven is als een V-vorm. Een BH vormt dus een V, precies zoals het Gaelic dat doet. Als je dat ezelbruggetje onthoudt, maak je nooit meer de bekende fout en spreek je Bunnahabhain uit als een volleerde Schot.