De duurzaamste whisky ter wereld, dat is nog eens een claim! Is dit echt zo? Kunnen we dit zelf eens bekijken? Hoe wordt deze duurzame whisky geproduceerd? De Whisky Monkeys zijn op bezoek geweest bij Bus Whisky Distillers in het Brabantse Loosbroek.

Op de fiets door de Heeswijkse bossen valt de prachtige omgeving waarin Bus Whisky Distillers gevestigd is direct op. Eenmaal uit het bos, zien we uitgestrekte velden met wijnranken, kersen en bloemenvelden. We parkeren onze fietsen bij de Heische Hoeve en melden ons aan voor de tour door de stokerij van Bus. Een vriendelijke, goedlachse man komt ons ophalen voor de tour. Zijn naam is Joep en hij verzorgt de tour van vandaag.

We starten de tour met het verhaal van Dennis Hurkmans en Ezra Leeger, de ondernemers achter Bus Whisky Distillers. Als zoon van een varkensboer is het werken met de natuur er bij Dennis met de paplepel ingegoten. Alleen nadat de varkens geruimd moesten worden tijdens de varkenspest, wist Dennis dat hij niet door wilde met het bedrijf zoals zijn vader dit jaren had gedaan. Daarom ging hij op zoek naar andere mogelijkheden om brood op de plank te krijgen. Het bedrijf van Dennis’ vader werd omgetoverd tot vergaderlocatie en streekproductenwinkel. De Heische Hoeve ontpopte zich tot een accommodatie voor familie weekenden en een plek waar bedrijfsuitjes georganiseerd konden worden.

Tegenwoordig kan de Heische Hoeve zelfs ingezet worden als trouwlocatie. Het is een prachtige plek om elkaar het jawoord te geven. Gids Joep vertelt ons dat de voorbereidingen in volle gang zijn voor een bruiloft die morgen zal plaatsvinden. De versieringen die zijn aangebracht spreken boekdelen. Hoe maak je van een vergaderlocatie een succesvolle whiskystokerij?

Dennis en Ezra zijn eigenlijk per ongeluk in de whisky-industrie beland. Het gezin startte met de teelt van streekproducten, waaronder kersen. Dit project mislukte door de lage prijs die supermarkten wilden betalen voor de kersen. Er werd een distilleerketel aangeschaft en van de overige kersen kon kirsch gemaakt worden. Dit ging mis, omdat mensen helemaal geen kirsch meer drinken.

Na het mislukken van de kirsch onderneming, vatte Dennis het plan op om speciaalbier te maken. Vanuit zijn achtergrond wist hij hoe hij aan goede gerst kon komen. Helaas ging vlak na de start zijn partner failliet en stopte dit avontuur al snel.

Onvermoeibaar als dat de Brabantse ondernemer is, liet hij zich niet uit het veld slaan. Het volgende avontuur werd het brouwen van pils. Hier is immers wel markt voor. Maar ook nu ging het mis. Een kleine pilsbrouwer komt simpelweg niet tussen de miljoenenconcerns die het monopolie op pils hebben. Om de restjes pilsgerst weg te werken, besloot Dennis deze maar te distilleren. Hij vroeg een bevriende brouwer wat hij eigenlijk gemaakt had. Single malt whisky was het antwoord.

En dit bleek een succes. Vanaf dit moment legde de familie zich toe op het produceren van een Nederlandse single malt whisky. En ambitieus als de familie is, moest dit de meest duurzame whisky van de wereld worden: Bus Whisky, vernoemd naar het gelijknamige Brabantse buurtschap. Van Korrel tot borrel. Na het verhaal over de start van Bus worden we meegenomen naar de oude varkensboerderij. Waar voorheen varkens stonden, staat nu een hybride distilleerketel. Het mashen, gisten en distilleren gebeurt allemaal in twee kleine ruimtes waar ook de spirit safe te vinden is. 'Alle gerst komt van Brabantse boeren uit de omgeving en wordt zonder kunstmest of bestrijdingsmiddelen verbouwd', vertelt Joep trots.

Via mouterij de Swaen komt de gerst terug om hier opgeslagen te worden in de moutschuur, waarna er 1400 kilogram per week gebruikt kan worden voor de whiskyproductie. De mouterij ligt wederom in de buurt. Er zijn geen vrachtauto’s met diesel en zelfs de werknemers rijden in elektrische auto’s . Dit is met recht een duurzame onderneming! Er vloeit per week ongeveer 400 liter spirit uit de distilleerketel om in verse vaten opgeslagen te worden in het whiskypakhuis. Er zijn twee warehouses op het terrein zelf en eentje staat verderop in de provincie.

Een van de warehouses is dan ook onze volgende stop in de tour. We zien verse Oloroso vaten, bourbonvaten, Pedro Ximémez vaten en een vat met een transparante zijkant van plexiglas om het fenomeen ‘angel’s share’ goed uit te kunnen leggen.

We besluiten de tour van Joep door de Bus whisky distilleerderij met een glas Bus single malt, single cask, single estate whisky. Deze naam mag gevoerd worden, omdat alle gebruikte grondstoffen die gebruikt worden uit de directe omgeving komen en omdat het productieproces bijna helemaal plaatsvindt op de eigen locatie. De whisky in ons glas heeft minstens drie jaar gerijpt op ex-bourbonvaten. Een heerlijke én duurzame dram. 'From grain to glass' noemen ze dat bij Bus.

Een single estate whisky die al meerdere keren in de prijzen is gevallen. Een zilveren medaille op de London Spirits Competition van 2020 én 2021, brons op de USA Spirits Ratings in San Francisco, een gouden medaille op de China Wine & Spirits award in 2022 en de laatste aanwinst in de prijzenkast is een gouden plak voor duurzaamheid bij de Global Green Awards in Hongkong.

Er is momenteel ook een vacature bij Bus.