Wie heeft er niet van
Hans Offringa gehoord? Hij heeft meer dan 40 whiskyboeken en meer dan 1200 artikelen geschreven, is als enige Nederlander opgenomen in de Whisky Hall of Fame en heeft dingen meegemaakt die zo in een James Bond film passen. Wat drijft hem anno 2025?
Wist je dat zijn schrijverscarrière begon in Schotland, hij ooit naar Rusland ging voor een ware ‘James Bond’ – klus en hij een ooit eens een bedrijf verkocht aan Amazon?
Een jongetje uit Zwolle
Hans (69) heeft de wereld over gereisd en leeft al decennialang verdeeld over Schotland, de Verenigde Staten en Nederland. Op een rustige
vrijdagochtend spreken we hem in Zwolle. Daar waar hij naar school ging en opgroeide.
‘Na de middelbare school wist ik niet zo goed wat ik wilde gaan doen. Toen ben ik met een vriend naar Engeland gegaan. Daar hebben we een tijdje gewoond en gewerkt. Toen ik terugkwam, had ik een hele goede praktische kennis van de Engelse taal. Daar wilde ik wat mee doen.’
Hans blikt terug op zijn carrière terwijl hij aan een kopje koffie nipt in Hotel Fidder - Patrick's
Whisky Bar. Na zijn Engeland-avontuur besloot hij Engels en bedrijfsjournalistiek te gaan studeren en ging aan de slag als corrector en eindredacteur bij
een uitgever. In diezelfde periode dronk hij af en toe whisky en werd het
eerste zaadje onbewust in zijn brein geplant.
‘Het is niet alleen die drank die ik zo lekker vind, maar ook de geschiedenis eromheen en de cultuur (Schotland, red.). Ik ben me er steeds meer in gaan verdiepen.’
Op pad in Schotland
1990 is het jaartal waarop Hans de stoute schoenen aantrekt om naar Schotland te
gaan.
‘Ik ben
daar gewoon met mijn camera en mijn notitieblok een distilleerderij binnen
gelopen en vragen gaan stellen,’ zegt hij met grote glimlach.
Dat
was in die tijd niet gebruikelijk. De Schotten smulden ervan dat er ineens een enthousiaste Nederlander was, met lange wapperende manen, die zich interesseerde in hun
cultuur en zelfgemaakte whisky’s.
Het was een product waar ze trots op waren, maar dat nog lang niet
zo populair was als nu.
‘Toen ben ik langzamerhand steeds meer distilleerderijen gaan bezoeken. In 1994 kreeg ik mijn eerste prijs. Award is een groot woord, maar ik kreeg een certificaat van United Distillers. Dat is later Diageo geworden. Dat gebeurde vanwege mijn kennis over whisky. Dat was de allereerste keer dat ik ook een papiertje had dat ik kon laten zien aan mensen. Dus dat hing ik aan de muur.’
Hans excuseert zich meteen voor de mededeling en geeft te kennen niet op te willen scheppen. Met een uiterst bescheiden glimlach: ‘Maar jij vraagt om de achtergronden.’
Godfather van Printing & Publishing On
Demand
Hans werkt op dat moment al lang niet meer bij een uitgever, maar heeft inmiddels een succesvol mediaproductiebedrijf opgezet, één waarbij hij continu voorop loopt bij nieuwe ontwikkelingen. De opkomst van de computer en de toenemende populariteit van whisky zijn Hans op het lijf geschreven.
Zo heeft hij meegeholpen met de opbouw van
Teletekst en was hij de uitvinder van On Demand printing: ‘Ik ben officieel erkend als de Godfather van
Printing & Publishing On Demand.'
Al snel mag hij voor diverse Schotse tijdschriften over
whisky schrijven. De enthousiasteling
uit Zwolle was gewoon per ongeluk met zijn neus in de boter (of moeten
we zeggen godendrank?) gevallen.
Eerste
whiskyboek over etiketten
Bij toeval komt Hans
in contact met een Global
Brand Manager van The Glenlivet. Deze persoon kent toevallig een kennis die zijn leven
lang whisky-etiketten ontwerpt voor de industrie.
Er wordt gezocht naar iemand die hier een boek van kan maken en omdat Hans een
media-productiebedrijf heeft, is één en één twee. In 1998 is Hans' eerste whiskyboek een feit. Tot dan toe heeft hij meerdere artikelen, twee romans en een paar historische boeken gepubliceerd.
Hoewel de man uit Zwolle altijd bezig is met schrijven en een echte liefde voor de pen heeft, is er op dat moment nog geen duidelijke richting voor de rest van zijn leven uitgestippeld. Ondertussen voert hij voor zijn productiebedrijf ook andere klussen uit die
niets te maken hebben met whisky.
Tussendoor mag hij gelukkig wel met de godendrank bezig. Zo volgt er een gave tv-klus naar Schotland met een camerateam. Voor Hans is het een te gekke ervaring die smaakt naar meer.
Een
boek over een Russische kernonderzeeër
Hoewel Hans genoeg werk heeft, hoopt hij stiekem dat het productieteam waarmee hij in Schotland was, hem nog eens zal bellen voor een andere klus. In eerste instantie hoort hij een paar jaar niets, maar op een dag wordt hij toch ineens gebeld. Het is alleen niet voor een nieuwe tv-klus of whiskyproject, maar meer iets waar James Bond wel warm voor zou lopen.
Hans blikt terug op dat ene telefoontje:
‘Wij hebben samen met Mammoet de Koersk, die onderzeeër, van de bodem gehaald. En wij willen daar een boek van laten maken. We hebben daar een journalist voor gevonden en hij heeft nu een manuscript af. We doen dat samen met Mammoet, maar we willen graag een second opinion.’
De
jongen uit Zwolle kan zijn oren niet geloven. Wordt hij gevraagd voor dit
project? Het manuscript dat hij onder ogen krijgt, heeft alleen te veel weg van
een technische handleiding. Dit móét anders.
Hans wil er een boek van maken
dat door een breed publiek gelezen wordt met ruimte voor innovatie,
techniek, human interest en dat soort zaken. Hij heeft alleen één voorwaarde als hij de opdracht uit mag voeren. Hij wil toegang tot alle bestanden.
‘Een week later zat ik in Rusland om daar mensen te interviewen. (…) Ik heb de ontwerper van de Koersk mogen interviewen. Dat is toch geweldig? Een jongetje uit de provincie. Ik ging op de bank zitten en dacht: wat is me nou over komen?’
In
slechts een paar dagen tijd neemt hij tientallen interviews op en vertrekt naar
Nederland met heel wat tapes onder de arm. Het boek, De Berging van de Koersk,
verschijnt in het Nederlands en Engels.
‘Ik ben op de Russische staats-tv geweest met het hele gebeuren en in Nederland wilden alle programma's er wat mee. Ik werd zelfs in een limousine door Nederland rondgereden.’
Nog
altijd geen whiskyboek in Nederland
Hoewel Hans in Schotland bekend staat als whiskyschrijver en naam gemaakt heeft, is er op dat moment in Nederland nog
niets gebeurd op whiskyvlak. Maar door het Koersk-boek staat Hans ook in ons kikkerlandje op de radar.
Daarna wordt hij gebeld met de vraag of hij drie boeken wil vertalen van onder andere Michael Jackson en David Wishart. Dat opent voor hem eindelijk de deuren in Nederland.
‘Daar waren ze wel tevreden over. Toen zei die uitgever: weet je wat jij moet doen? Je moet zelf een boek over whisky gaan schrijven. (...) ‘Toen heb ik De weg naar Craigellachie geschreven. Dat werd meteen ook in het Engels uitgegeven, bij een Schotse uitgever. Dat is een cultboek geworden.’
Dit is het omkeerpunt in zijn carrière en hoewel Hans misschien
nog meer James Bond-achtige taferelen mee had kunnen maken, besluit hij zijn
hart te volgen en zich op whisky te gaan richten.
Liefde op het eerste gezicht
Niet alleen op zakelijk vlak gaat het hem inmiddels voor de wind, ook privé. Inmiddels
heeft hij twee kinderen en is gescheiden, als cupido opnieuw toeslaat. Bij toeval leert hij Becky op een expositie kennen. Het is liefde op het eerste gezicht en niet geheel onbelangrijk, dit is wederzijds.
Hans verkoopt een Amerikaans POD-bedrijf waar hij een kleine aandeelhouder van is aan Amazon en is
klaar om de wereld te ontdekken samen met Becky aan zijn zijde.
Becky is Amerikaans en door de opbrengst van de verkoop van het
bedrijf kan het duo drie jaar lang om de drie maanden ergens anders wonen:
de Verenigde Staten, Schotland en Nederland (lees: Zwolle).
The Whisky Couple
De liefde van zijn leven is op dat moment zeebioloog, maar toe aan een nieuwe uitdaging
in haar leven. Als blijkt dat ze niet vies is van Schotse whisky, wordt ze door
Hans gevraagd of ze zin heeft om hem te helpen bij diverse whiskyklussen.
Ze is
steengoed in onderzoek, fotograferen en samen blijken ze het gouden
duo te zijn. Niet voor niets spreekt zij voor de grap een keer hun voicemail met
de woorden: The Whisky Couple.
‘Dat sloeg zo aan dat iedereen ons The Whisky Couple ging noemen.
We hebben de merknaam toen gedeponeerd bij ons mediaproductiebedrijf. En zo is
dat balletje aan het rollen gegaan.’
Becky tilt Hans naar hoger niveau
In 2007 verschijnt het eerste boek waar Becky ook vol aan
meegewerkt heeft:
De Smaak van Whisky.
‘Vanaf dat moment, begin 2008, merkten wij dat we ook allerlei projecten voor producenten in Schotland mochten doen. We hadden als opdrachtgevers: Diageo, Pernod-Ricard, LVMH, Edrington en Beam-Suntory.'
Het mag duidelijk zijn: Becky is vanaf nu geen
zeebioloog meer, maar whisky-expert. Hans benadrukt dat hij zijn carrière nooit zo
heeft kunnen uitvoeren zonder haar aan zijn zijde. Zodra hij over haar praat, krijgen zijn ogen meer glans lijken en kijkt hij bijna als
een jongen die net voor het eerst verliefd is geworden. Hij is duidelijk trots op haar.
Samen zijn ze Keeper of the Quaich geworden, de hoogste onderscheiding
in de Schotse whiskyindustrie. Hij werd dat in 2016, zij in 2022. Hoewel sommigen denken dat hij daar iets mee te maken heeft
gehad, benadrukt hij dat dit absoluut niet zo is.
De liefde voor bourbon
Los van het feit dat Becky Hans naar een hoger niveau tilt,
is zijn liefde in bourbon sinds zijn relatie met haart alleen maar groter geworden. Zo heeft hij de afgelopen jaren veel artikelen (en twee boeken) over deze mooi drank gepubliceerd. Hans is groot fan van blues, met in het bijzonder Frank Zappa, en kan deze twee passies goed combineren.
In 2011 verschijnt zijn boek
Bourbon & Blues. Hiervoor ontvangt hij de civiele onderscheiding
Kentucky Colonel.
'Ik mocht het boek ook lanceren op het Kentucky Bourbon Festival bij Four Roses op de distilleerderij. Toen zat ik rond te kijken, van: wat gebeurt hier allemaal?'
Te commercieel?
De grootste klapper volgt vijf jaar later met
A Field Guide to Whisky. Een mega hit die uitgebracht is in meerdere landen en waarvan stiekem meerdere vertalingen thuis in de kast liggen, zoals één uit Zuid-Korea.
‘Er zijn wereldwijd 250.000 exemplaren van verkocht. Dat had ik nooit kunnen dromen toen ik met die etiketten bezig was 20 jaar eerder.’
Soms gebeurt het dat mensen Hans ‘te’ commercieel zouden vinden. Hij reageert er rustig op en kan er eigenlijk niet mee zitten.
‘Ik ben zelfstandig. Ik ben niet in dienst. Dus ik moet altijd nadenken over de volgende opdracht. Want de kachel moet wel blijven branden. (…) Er zijn mensen die graag willen leren. En die zoeken je om een stap verder te komen. En er zijn mensen die afgunstig zijn. En die proberen jou naar hun niveau toe te trekken.'
Altijd maar deadlines: en nu?
Later dit jaar of volgend jaar zal zijn nieuwste boek over
blended whisky uitkomen, een project dat hij vanaf de start doet met Charles
MacLean. Dit wordt een belangrijke mijlpaal in zijn leven.
‘Ik denk dat het boek met Charlie mijn laatste echt grote Engelstalige whiskyboek wordt.´
Hans wil namelijk gaan afbouwen. Zijn leven draaide jarenlang om
deadlines en het wordt tijd voor andere dingen.
‘Mijn leven is heel gefragmenteerd. Het is de resultaat van wat ik gedaan heb. Hoe zou het zijn geweest als ik gewoon op één plek was geweest? Wij wonen een deel van het jaar in de Verenigde Staten en een deel van het jaar in Nederland. We wonen niet echt in Schotland, maar we zitten er wel veel. Maar we zijn eternal expats. Als we in de Verenigde Staten zijn, missen we mensen en plekken hier in Zwolle.’
Door de constante race om deadlines en steeds leven en wonen
in drie landen, heeft Hans zijn zonen minder vaak gezien in hun kindertijd dan hem lief was. Nu hij meerdere
kleinkinderen heeft wil hij daar volop van genieten.
‘En ik hou liever op als mensen het nog leuk vinden in plaats van dat ze zeggen: moet hij nog zo lang doorgaan? Er is een hele grote groep jongere mensen: jullie en Thijs Klaverstijn bijvoorbeeld; hele getalenteerde mensen die ook een voice hebben. Op een gegeven moment moet je zeggen: het is mooi geweest. Dan maak ik graag ruimte voor de volgende generatie.’
De cirkel rond maken
Wanneer hij in Nederland zijn schrijfcarrière aan de wilgen
hangt, houdt hij nog even voor zich, maar één ding is zeker: eerst stopt hij in
Nederland. Hij wil namelijk met zijn schrijfcarrière eindigen in Schotland,
daar waar de deuren ooit voor het jongetje in Zwolle wijd open gingen.
Het spannende jongensboek is dus bijna geschreven. Wel moet gezegd worden dat Hans whiskyprojecten blijft doen, zoals zijn betrokkenheid bij Saltire Rare Malt.
Hij staat
op, schudt de hand en zegt: ‘Je mag me altijd bellen om advies te vragen. Als
ik je ergens bij kan helpen, doe ik het graag. Ik ben toe aan een Pay it Forward-fase.’
Favoriete whisky: 'Thuis heb ik een kleine vijftien whisky's waar ik bijna altijd weer naar terug ga.' (Een paar favorieten:
Four Roses Single Barrel en Redbreast).
Aantal glaasjes whisky per week: 2.
Leukste fles whisky in bezit: 'Dat is onze eigen Macallan, natuurlijk.'
Duurste whisky ooit gedronken: 80 jaar oude Glenlivet van Gordon & Macphail.
Whiskyland om in de gaten te houden: Nederland.
Whisky die je zelf had willen bedenken: 'Goh, weet je? Ik heb altijd geschreven over iets wat een ander maakt.'
Op
deze pagina vind je al onze interviews.