Wat voor informatie staat er allemaal op een whiskyfles?

Als je op zoek bent naar een nieuwe whisky dan is het handig om te weten wat er allemaal op de fles terug te vinden is. Het label van een whisky is een bron van informatie. Dit zijn vijf termen die je op whiskyflessen terugvindt.

Tegenwoordig vind je op veel whiskyflessen de term non-chill filtered terug. De ene keer staat dit klein op de achterkant en de andere keer groot op het voorste etiket van de whisky.

Zoals de term al doet vermoeden is non-chill filtered het tegenovergestelde van chill-filtered. Bij chill-filtering wordt de whisky voor het bottelen afgekoeld tot tussen de 1 en 2 graden, zodat bepaalde stoffen een vaste vorm krijgen en door een filter tegengehouden worden.

Veel distilleerderijen koelen tegenwoordig de whisky niet meer voordat deze door het filter gaat. Daardoor blijven de vetten, oliën en esters in de drank behouden, terwijl andere delen er toch uit gefilterd worden. Er wordt gezegd dat dit voor een romigere whisky met rijkere en vollere smaak zorgt.

Het alcoholpercentage op een whiskyfles is een belangrijk gegeven. Veel whisky's worden verdund met water om het alcoholpercentage van de drank wat omlaag te brengen. Andere expressies worden onverdund vanuit het vat de fles in gedaan (nadat het gefilterd is).

In dat geval spreken we van een cask strength, oftewel een vatsterkte whisky. Deze whisky's tref je aan met een promillage vanaf 50 procent en tot ver boven de 60 procent alcohol. Een druppeltje water in je glas is aanbevolen bij dit soort whisky's.

Op een etiket van een whisky staat nogal eens een leeftijd aangegeven. Dit is de age statement van de whisky. Deze term wordt niet gebruikt om te melden hoe oud een whisky is, want dan zou je het label van een fles elk jaar moeten aanpassen.

Met age statement wordt de leeftijd van de whisky op het moment van bottelen aangeduid. Het meten hiervan wordt gedaan door een rekensom te maken tussen het moment van stoken en het moment van bottelen.

Bij een mix van verschillende whisky's of een blended expressie wordt de leeftijd van de jongste whisky in de fles aangehouden. Zo is er bijvoorbeeld een Compass Box 3 Years Old Deluxe, waar allerlei oude whisky's in zitten én een drupje drie jaar oude whisky. De leeftijd op de fles is 3 jaar.

In principe is whisky al whisky na het rijpingsproces in één vat (van minimaal drie jaar). Distilleerderijen kunnen er dan voor kiezen om de whisky te bottelen of beslissen om de drank over te hevelen in een ander vat voor een zogeheten cask finish, oftewel een tweede rijping.

Vaak is deze periode wat korter dan de eerste rijping van de whisky, bijvoorbeeld een paar maanden. Verder bevatte een finishvat oorspronkelijk een andere drank zoals sherry, tequila, wijn of mezcal. Elke drank heeft een ander effect op de smaak, geur en kleur van de whisky.

Als je op zoek bent naar een whisky die wat beperkter in oplage is, dan kun je zoeken naar limited edition expressies. Deze flessen zijn vaak genummerd en soms zelfs in trek bij verzamelaars. Andere flessen die beperkt in oplage zijn, zijn de single cask expressies.

De term single cask is door de Scotch Whisky Association (SWA) gedefinieerd. Het staat voor whisky die zijn hele rijping doorgemaakt heeft in één vat. Dat betekent dus niet dat er slechts één type vat gebruikt wordt door een distilleerderij, maar dat de drank uit één vat komt.

De gelimiteerde aard van single cask whisky's komt ook door de beperkte inhoud die een whiskyvat heeft. Hoe langer de expressie in een vat gerijpt heeft, hoe meer angel's share er is en hoe minder whisky er de flessen in gaat.