Moet een single malt van één graansoort komen? Krijg je van whisky meer katers dan van andere drank? Deze en andere fabels ontkrachten we in deze lijst met 10 onwaarheden over whisky.
Whisky is een drank waar je veel over kunt vertellen. Soms hoor je een verhaal over whisky waarvan je denk: ‘Dat kan niet kloppen’. Tijd om 10 onwaarheden over whisky te vertellen.
We openen deze lijst met onwaarheden met een fabel over single malt whisky. Er wordt namelijk wel eens gezegd dat het van één graansoort moet komen. Maar dat is niet waar.
Single malt whisky is volgens de Scotch Whisky Association (voor Schotse single malt whisky) en volgens de Europese regels een whisky die mashed, gefermenteerd en gedistilleerd is bij één distilleerderij. De spirit is gemaakt is van water en gemoute gerst, waar geen toevoegingen bij gedaan zijn in de vorm van andere granen zoals tarwe en rogge.
Bovendien moet de spirit in batches gedistilleerd zijn in koperen pot stills. Voor Schotse single malt whisky geldt ook dat de drank minstens drie jaar gerijpt moet hebben in eikenhouten vaten van 700 liter. Deze whisky moet ook gebotteld worden in Schotland.
Er kunnen dus nog steeds verschillende whisky’s van diezelfde distilleerderij in de fles zitten. Verder kunnen er ook andere gerstsoorten gebruikt zijn en de whisky kan ook uit verschillende vaten komen.
Voor sommige whiskydrinkers is single malt whisky wat ze het liefste drinken. Maar een single malt is niet ‘beter’ dan een blended whisky. Sterker nog, in blended whisky kunnen ongelooflijk goede single malt whisky’s gebruikt zijn om tot een uniek resultaat te komen.
Een mooi voorbeeld van sterke blended whisky’s zijn de flessen van Compass Box. De whiskymaker is wereldwijd geliefd vanwege haar uniek creaties, wat stuk voor stuk blended whisky’s zijn.
Een ander voorbeeld is Turntable Spirits. De whiskymaker heeft al een heel aantal whisky’s uitgebracht, waarvan een expressie zelfs Schotse whisky met Ierse whiskey combineert tot een smaakvol geheel.
Je ziet regelmatig whisky’s voorbijkomen die een leeftijdsaanduiding hebben van bijvoorbeeld 5 jaar of 8 jaar. Daarnaast komen er ook regelmatig flessen voorbij met een vele hogere leeftijd. Denk aan 30 of zelfs 50 jaar oude whisky’s. Bij sommige whiskyliefhebbers loopt het water al in de mond als er een hoge leeftijd op de fles staat, maar is het altijd beter?
Het antwoord is nee. Een jonge whisky kan ontzettend lekker zijn en zal voor sommigen zelfs lekkerder zijn dan oudere whisky’s. Het is een kwestie van smaak wat lekkerder is.
Whisky kun je op veel verschillende manieren drinken. Dat kan uit een Neat Glass of uit een kristallen Glencairn glas. Deze glazen zijn ontwikkeld om de aroma’s en de smaak van whisky beter vast te houden. Daardoor ruik en proef je de verschillende tonen van de drank beter.
Dat betekent alleen niet dat whisky uit deze glazen gedronken móét worden. Integendeel, er zijn talloze glazen waaruit een whisky prima gedronken kan worden. Niemand zal je tegenhouden om whisky uit een longdrink glas te drinken of uit een tumbler met een flinke hoeveelheid ijs erin.
Een andere fabel gaat over de Ierse godendrank. Er wordt wel eens gezegd dat Ierse whiskey altijd zachter is dan Schotse whisky. Dit is niet waar. De Ieren distilleren hun godendrank vaak drie keer, wat vaak een zacht karakter aan whisky geeft. Maar niet in alle gevallen is dat zo.
Zo zijn er ook Ierse whisky’s die drie keer gedistilleerd zijn. Een voorbeeld hiervan is Connemara Peated Single Malt. Andersom zijn er ook Schotse whisky's die drie keer gedistilleerd zijn en een zacht karakter hebben. Neem bijvoorbeeld The Benriach Triple Distilled of de Glasgow 1770 whisky.
Het wordt wel eens gezegd dat whisky voor een ergere kater kan zorgen dan bijvoorbeeld een glas rum of een biertje. Maar daar is niets van waar. Een kater wordt niet per se door een hoger alcoholpercentage veroorzaakt of door het drinken van een specifieke drank.
Het heeft alles te maken met een chemische (en fysieke) reactie in je lichaam. Door alcohol worden je nieren gestimuleerd om vocht uit te scheiden. Dat zorgt op zijn beurt weer voor een verlies van vocht doordat je moet plassen. En daardoor droog je sneller uit bij het drinken van drank.
Intussen wordt alcohol afgebroken in je lichaam, waarbij giftige stoffen vrijkomen. Dit veroorzaakt vervolgens het misselijke gevoel dat je hebt en (deels) de bonkende hoofdpijn van een kater. Als je genoeg water blijft drinken, zorgt een glaasje whisky dus niet direct voor een ergere kater dan een paar biertjes.
De kleur van whisky vertelt je van alles over de drank. Alleen het zegt niets over de leeftijd van whisky. Soms wordt dit beweerd, maar het klopt dus niet. Whisky rijpt in vaten en krijgt daar zijn kleur doorgaans van. De kleur hangt dus van het type vat af.
Die kleur krijgt whisky al vrij snel en is intenser bij een nieuwer vat. Hoe vaker een vat gebruikt wordt, hoe minder kleur en smaak deze af zal geven. Er zijn talloze voorbeelden van whisky’s die ouder zijn en bijna geen kleur hebben, terwijl sommige jonge whisky’s veel donkerder zijn.
Dat een whisky puur gedronken moet worden is alles behalve waar. Net als bij het type glas, is het aan de persoon zelf hoe whisky gedronken wordt.
De een zal ervoor kiezen om dat neat, oftewel puur te doen. Een ander drinkt liever whisky on the rocks, ofwel goed koud met een blok ijs erin. En weer een ander zal ervoor kiezen om een goede whiskycocktail te maken. Drink de drank vooral zoals jij dat lekker vindt.
Sommige mensen zijn ervan overtuigd dat peated whisky (geturfde whisky) de enige whisky is die rokerig van aard kan zijn. Dit is niet het geval. Rokerige tonen in een whisky kunnen ook van andere elementen af komen. Soms rijpt spirit bijvoorbeeld in een vat dat een zachte rokerigheid af kan geven.
Bovendien wordt tegenwoordig niet alleen turf gebruikt om gerst te drogen. In Denemarken wordt bij het maken van Thy Bøg Whisky bijvoorbeeld beukenhout gebruikt. Ook dit zorgt voor een rokerige toon in de whisky. Whisky is dus niet alleen rokerig als er turf in het spel is...
Sommige mensen hebben het idee dat een open fles whisky redelijk snel leeg moet. De drank zou anders bederven. Dit is niet helemaal waar. Een open fles whisky kan inderdaad bederven, maar dat gebeurt niet zomaar. Een fles whisky kan nog lang mee gaan nadat deze geopend is en op de juiste manier bewaard blijft.
Zorg er altijd voor dat een fles whisky niet in direct zonlicht staat, niet op een warme plek staat en dat de fles goed afgesloten is. Daarnaast is het belangrijk om de fles zo nu en dan even te keren zodat de kurk vochtig blijft.
Als een fles leger raakt, kan wel de smaak van de whisky veranderen. Dit heeft te maken met het grotere aandeel lucht in de fles. Het is handig om bij een bodempje de drank over te gieten in een kleinere fles.