De smaak van whisky wordt voor een dele door de vatrijping
bepaald. Maar dat is lang niet het enige dat de smaak bepaald. De mash zorgt
voor de beginstappen van de smaakvolle drank.
FAQ
- Wat is whisky mash?
Het mengsel van granen en water dat uiteindelijk gefermenteerd wordt en de basis van whisky vormt. - Waarom heet het een mash bill?
Het heet mash bill, omdat het een soort recept is dat distilleerderijen hanteren. - Waarin wordt de mash voor whisky gemaakt?
In de mash tun.
Als je meer over de smaak van whisky wil weten, vraag je al
snel naar de vatrijping. Vragen als ‘Hoe lang rijpte de whisky?’ ‘Uit wat voor
type vat komt de whisky?’ en ‘Wat voor finish heeft de whisky?‘ zijn niet
vreemd.
Maar nooit wordt er naar de mash van een whisky gevraagd.
Wat voor graan is er gebruikt? Was dat concerto gerst of iets anders? Soms
wordt er zelfs een voorheen uitgestorven graansoort gebruikt. Dat is minstens
net zo interessant als de vatkeuze.
Bovendien zorgt de mash voor een cruciale basis voor de
uiteindelijke smaak én het karakter van de whisky. Het is hoog tijd om te
kijken wat dit precies is.
Wat is de mash bij whisky stoken?
Tijdens het maken van spirit voor whisky, wordt altijd eerst
een mash gemaakt. Dit is een mengsel van gemalen graan en water. Hierin kunnen
verschillende granen zitten zoals gemoute gerst, rogge, tarwe of mais.
Dit mengsel gaat in de mash tun, waarin enzymen geactiveerd
worden die het zetmeel in de granen omzetten in suikers. Dit is een belangrijke
stap, gezien de suikers weer
door
gist omgezet worden in alcohol.
Samenstelling van mash op de smaak
De keuze van de graansoorten die de distilleerderij in de
mash stopt, bepaalt daarbij wat de smaak is van de suikers die vrijkomen. Rogge
heeft bijvoorbeeld een heel ander karakter dan mais of gemoute gerst.
Een mash met een hoog percentage mais zal resulteren in een
zoetere whisky, terwijl een mash met meer rogge een kruidiger karakter kan
geven. Daarnaast kunnen de gebruikte graansoorten bijdragen aan de complexiteit
en diepte van de uiteindelijke smaak. Stel je eens voor wat er allemaal mogelijk is, nog voordat
er überhaupt een distilleerketel in beeld komt.
En bij elke distilleerderij is de Mash Bill, het recept voor de mash, weer heel anders.
Glen Scotia in Schotland stookt bijvoorbeeld op een hele andere manier dan Buffalo Trace Distillery in de Verenigde Staten.
Innovaties en experimenten met whisky mash
Distilleerderijen experimenteren met verschillende
graanmengsels en giststammen om unieke smaakprofielen te creëren. Sommige
distilleerderijen gebruiken oude of wilde giststammen om nieuwe smaken te
ontdekken, terwijl anderen co-fermentatie toepassen om de complexiteit te
verhogen.
Bedenk de volgende keer als je je Glencairn glas vult met
het amberkleurige drankje eens wat er allemaal aan vooraf ging. Nog voordat de
rijping gestart is, waren er al allerlei processen hard aan het werk om voor de
unieke smaak in jouw glas te zorgen. Vraag bovendien de distilleerderij eens wat voor mash er gebruikt is. De reactie zal je verrassen.