Wist je dat een whisky-etiket je brein kan misleiden zonder dat je het doorhebt?

Stel je voor: je ziet 2 flessen whisky. De ene draagt het label 18 jaar oud, de andere vermeldt netjes gedistilleerd in 2007, gebotteld in 2025. In theorie is het exact dezelfde rijpingstijd. Wist dat het cijfer op zo’n etiket een whisky ‘duurder’ kan maken?

Het voelt namelijk exclusiever aan om een jaartal op een fles te lezen, dan dat er staat wanneer een whisky gedistilleerd is. Zo blijkt uit nieuw onderzoek.

Tatiana Sokolova, marketingonderzoeker van Tilburg University, ontdekte dat whisky ouder en waardevoller wordt ervaren wanneer de rijping als leeftijd wordt gepresenteerd, in plaats van als jaartallen.

Dit fenomeen staat bekend als het year-length effect. Ons brein ervaart kleine getallen, zoals 18 of 25, als verder uit elkaar liggend dan jaartallen zoals 2007 en 2025. Daardoor voelt tijd letterlijk langer.

Bij whisky is dat cruciaal, want daar geldt al generaties lang: hoe ouder, hoe beter. Zelfs als dat niet altijd klopt in het glas.

De onderzoekers analyseerden meer dan 50000 biedingen op whiskyveilingen. Wat bleek? Flessen met een leeftijdsaanduiding leverden gemiddeld 9 procent meer op dan identieke flessen met alleen jaartallen op het etiket.

Met andere woorden: een label van een 25-jarige whisky voelt voor verzamelaars simpelweg ouder dan “gedistilleerd in 2000”.

Voor distilleerderijen is dit waardevolle informatie: zet de leeftijd op een fles en alles komt goed. Zo zie je maar: framing is overal, ook in de whiskywereld. En het is goed om te beseffen hoe (sterk) zoiets werkt.

Grappig genoeg werkt hetzelfde effect bij andere producten precies omgekeerd. Een tweedehands fiets “gekocht in 2019” klinkt frisser dan “6 jaar oud”.

Dus onze hersenen nemen soms toch een loopje met ons….

Benieuwd naar al onze Wist je dat?-artikelen? Check ons overzicht.