Cask Finishing - het einde van de whisky-industrie?

Whisky cask finishing, we worden ermee doodgegooid maar niemand klaagt! Of het nou een Dewars French Smooth is met een Cognac cask finishing of Starward’s Ginger beer cask finishing. Het klinkt exotisch en we weten dat we er gek op zijn. Maar wat is nou eigenlijk een cask finishing? En waarom zien we er steeds meer? Wat heeft de distilleerderijen ertoe gebracht om steeds meer finishings uit te brengen en betekent dit het einde van de standaard single malts?

Cask finishing is een proces dat wordt gebruikt bij de productie van whisky, waarbij de whisky gedurende een bepaalde periode wordt gerijpt in een ander type vat, bekend als een "finishing vat", na de initiële rijping in een traditioneel eikenhouten vat. Het doel van cask finishing is om nieuwe smaken en aroma's aan de whisky toe te voegen. Het finishing vat kan gemaakt zijn van verschillende materialen, zoals sherry, port, rum of zelfs wijnvaten.

Natuurlijk zijn er wat reglementen omtrent finishing volgens de Scotch Whisky Association (SWA). Schotse whisky kan alleen worden gerijpt of afgewerkt in nieuwe eikenhouten vaten of eikenhouten vaten die eerder zijn gebruikt om wijn, bier/ale of sterke drank te rijpen, zolang deze daarna niet zijn gebruikt om iets te rijpen waar smaakstoffen aan zijn toegevoegd of waarin steenvruchten zijn gerijpt. Gelukkig bestaat er een wijde wereld aan vaten waar we whisky dus in mogen laten rijpen. Maar de vraag is wel… hoe ver kunnen de distilleerderijen gaan?

Cask finishing is steeds populairder geworden onder whiskyproducenten. Van Tequila vaten, vaten van ander hout, IPA vaten en nog zoveel meer. Vanuit het “klant-gedreven” perspectief gaat het de whiskyproducent om het kunnen aanbieden van unieke en interessante smaakprofielen die hun whisky's kunnen onderscheiden van de rest. Daarnaast krijgen wij, de whiskydrinkers, de kans om nieuwe en spannende smaken en aroma's te verkennen, terwijl we nog steeds kunnen genieten van de klassieke smaak van whisky.

De iets minder romantische kant van de “cask finishing” trend is puur financieel gedreven. Het uitbreiden van het portfolio stelt de whiskyproducent in staat om extra inkomsten te genereren en te experimenteren met nieuwe producten. Zodra iets werkt, blijft de whisky in de collectie. Is het een tragische fiasco, dan gaat de fles uit de productie. Zo komt er weer ruimte voor nieuwe probeersels.

Waar komt de behoefte naar cask finishing vandaan? Natuurlijk kennen we allemaal de standaard finishings in ex-Bourbon vaten of Oloroso Sherry vaten, maar waarom is opeens drang naar Tequila vaten? Wellicht omdat Tequila de laatste jaren steeds aantrekkelijker is geworden. Met de opkomst van “Celebrity” tequila merken (lees: P. Diddy, Michael Jordan, Kylie Jenner) en de groei van social media branding is de aantrekkingskracht van deze dranken op een potentiële rijke generatie enorm. Generatie Z is de toekomst van de whisky-industrie en om aantrekkelijk te blijven kan het slim zijn om ‘in te haken’ op de Tequila-trend. Dus zijn deze cask finishings echt nieuw en experimenteel of een reactie op de veranderende markt?

Tijdens een recente proeverij met niemand minder dan Mark Reynier, oprichter van Waterford en voormalig eigenaar van onder andere Bruichladdich, raakten we verwikkeld in gesprek over Cask Finishing en hoe deze ontwikkeling het einde van de whisky-industrie kan betekenen. Als je Reynier nog niet kent, moge één ding duidelijk zijn: hij is niet bang om grenzen te verleggen en zijn mening te geven.

Zijn vooruitstrevende denkwijze en passie voor de gouden godendrank heeft hem een inzicht gegeven waar we allemaal van dromen. “We hebben deze trend zelf veroorzaakt maar waar moeten we daarna naartoe? Als we alle soorten vaten hebben uitgeput? Wat moeten we dan?” Aldus Reynier.

Whiskyproducenten leggen te veel nadruk op het vat, volgens Reynier, niet geheel onverwacht als je de ontwikkelingen van Waterford een beetje volgt en haar mening over de invloed van terroir. De grond zou een grotere rol moeten spelen, meent Reynier, niet het vat. “Als je hout wilt proeven, ga ja maar een boom likken.”

Duidelijkere woorden zijn er lang niet gesproken.