Dam Dranken: ‘We willen groot worden door klein te blijven’

dinsdag, 29 juli 2025 om 8:00

Dat Schotten goed whisky kunnen maken is algemeen bekend. Maar Nederland is een waterland en ook wij zijn goed in heel veel dingen, zoals whisky maken! Maak kennis met Dam Dranken, een bedrijf op Terschelling. Daar waait de wind weliswaar elke dag anders, maar is de koers van Joris en Laurie altijd hetzelfde.

Nederland telt veel whiskymakers, zowel distilleerderijen als onafhankelijke bottelaars. Op Terschelling gebeurt er iets bijzonders, want daar zit de onafhankelijke bottelaar Dam Dranken waar niet alleen whisky wordt gemaakt, maar ook andere dranken. Een exclusief interview met de eigenaren: Laurie en Joris van Dam Dranken, wiens enthousiasme zéér aanstekelijk is.

Van een archieffoto naar een eigen merk

‘We kwamen een oude foto tegen.' Zo begint min of meer het gesprek met het duo. In een museum trof Joris Dam op een dag een foto aan van mensen gebogen over een whiskyvat. Zijn interesse was kort daarvoor gewekt toen hij in archiefmateriaal las dat er ooit vaten whisky aangespoeld waren bij de kust van Terschelling.

Normaal mag je zoiets niet houden, maar dat gebeurde hier toch. Na lang onderzoek en een nieuwsgierigheid die Joris niet los liet, móést er een project komen rond die verloren vaten.

Dat werd De Verloren Whisky. Daarmee wordt bovendien een stukje geschiedenis eer aan gedaan.

‘Er zijn een aantal nazaten geweest. Ik vond het wel een beetje lullig als een van die mensen op dat label bijvoorbeeld een alcoholist was en daaraan overleden was.’

- Joris

Gelukkig dat was niet zo. Nabestaanden vinden het project van De Verloren Whisky juist geweldig.

Enthousiasme werkt aanstekelijk

Wat opvalt als je de twee spreekt is een aanstekelijk enthousiasme. Ze stralen altijd uit héél erg van hun bedrijf te houden en vooral de dingen die ze samen doen. Met hun Pippi Langkous -methode kunnen ze de wereld aan. En toegegeven, het werpt zijn vruchten af. Waar De Verloren Whisky eerst alleen te koop was op Terschelling, breidde het merk mondjesmaat uit naar Friesland en kun je de whisky nu in heel Nederland bij diverse Mitra-zaken vinden.

De doelgroep?

‘Ik zeg weleens gekscherend: in de wijnwereld heb je in de horeca de perfecte huiswijn (…) Je stapt hier een kroeg of een restaurant in en je bestelt De Verloren Whisky. Dan zit je altijd goed, zowel beginner als gevorderd.

- Laurie

Warehouse selfie met Joris en Lauri Dam van Dam Dranken

De Verloren Whisky versus King Cask

Mensen die iets krachtiger willen, zijn bij Dam Dranken óók aan het juiste adres. Waar het alcoholpercentage van De Verloren Whisky op 40% ligt, heeft het duo nog een ander merk: King Cask. Dit zijn sterke flessen met een alcoholpercentage van wel 60%.

Dit is in eerste instantie een (hobby)project van Joris Dam samen met Marten Leerink en Maarten Kersten. 'Maar Laurie en ik gebruiken deze naam ook aangezien sommige bottelingen beter onder die naam passen,' legt hij uit.

Zodoende kunnen ze eigenlijk twee doelgroepen bedienen: beginnende drinkers en whisky geeks pur sang. Al valt de bescheidenheid ook op als je de twee spreekt.

‘Wij hebben altijd gezegd: wij willen groot worden door klein te blijven. Dat is ook onze kracht, denk ik. Om alles gewoon zelf te kunnen blijven behappen.'

- Joris

Het DNA water

Al is er nog een kracht en dat is het eilandleven en dat de twee verbonden zijn met de zee. Dam Dranken is een bedrijf dat Laurie inmiddels fulltime runt, nadat ze eerder in de horeca werkte en een eigen slijterij runde.

Joris werkt bij de rederij en is geboren als zeeman. Zijn ouders hebben het welbekende schip onder whiskykenners: Thalassa, dat nu rondvaart in Europa, Noorwegen om precies te zijn.
De verbondenheid met het eiland en de zee is groot en dat uit zich in meerdere aspecten.

Zodra je het duo op festivals tegenkomt, valt hun stand op vanwege een whiskyvat dat er staat, iets wat de meeste standhouders niet hebben. Zo kan de consument rechtstreeks proeven uit een vat.
Dit idee komt niet uit de lucht vallen.

‘Wij hebben natuurlijk vaten liggen op de Thalassa, het zeilschip van mijn schoonouders. Ze organiseren ook whiskyzeilreizen. En bovenaan het dek liggen vaten. Bij die reizen laten ze ook altijd whisky aan boord proeven, rechtstreeks uit een vat. (…) We hebben bijvoorbeeld Ardbeg whisky nu in twee verschillende vaten liggen. Een Olorosso en een PX. Dat smaakt wel heel anders.’

- Laurie

Het initiatief valt goed in de smaak bij mensen en er is dan ook veel bekijks als Dam Dranken de ankers heeft uitgegooid, aangemeerd heeft aan het vaste land om mensen kennis te laten maken met De Verloren Whisky en King Cask.

Whisky rijpen op de golven

Het tweede waaruit blijkt dat het leven op Terschelling een unique selling point is doordat er gebruik gemaakt wordt van dynamic aging. Dit houdt in dat vaten op een schip meegaan aan boord en op die manie rijpen. Normaal gesproken gebeurt dat in een warehouse.

Het idee van vaten mee aan boord nemen is geen marketingtruc, maar een logische stap voor de man die uit een schippersfamilie komt. Momenteel zijn er vaten op weg naar Panama.

’In de zomer zetten we de vaten gewoon boven op dek. Zo gaat de volle zon echt in het hout leven.'

- Joris

In september vindt er dan weer een vatenwissel plaats. Eén ding is zeker: het weer beïnvloedt steeds de vaten. Dat je verschil kan proeven in de smaken van vaten vindt Joris geweldig.

Joris denkt 24/7 aan smaken

Hij is namelijk continu bezig met smaak. Of hij nu aan het eten is of op de fiets zit, hij denkt non-stop aan vaten en hoe een bepaalde whisky zou smaken. Zo droomt hij hardop over een whisky in een Canasta vat en is het in zijn hoofd nooit rustig.

‘Dan ga je bedenken van "OK, die whisky is er". In je hoofd smaakt die dan een beetje zo, dat is een beetje het distillery karakter... en dan ga je in je hoofd al mengen. Dat is gewoon al een feest op zich.´

- Joris

Hij drinkt geen whisky, hij dróómt whisky. Op de vraag of hij dan niet moe wordt van zijn eigen hoofd, moet hij hardop lachen: ‘JA!’

De markt koelt af

Momenteel heeft hij geluk dat de markt wat is afgekoeld. Want in de beleggingsperiode moesten er vaten gekocht worden op basis van beschrijvingen en dat was niet altijd prettig.

‘Nu begint het weer wat rustiger te worden. Er komen weer betere prijzen.’

- Joris

Voor Joris is de kwaliteit namelijk enorm belangrijk. Er moet geproefd worden en de consument moet iets bijzonders voorgeschoteld krijgen.

Wie bepaalt de kwaliteit bij Dam Dranken?

De grote vraag is uiteraard wie het neusje van de zalm heeft. Wie proeft er van de twee? Wat blijkt? De vrouw die is aangespoeld op Terschelling is degene met het smaakkompas. Ze drinkt zelf nauwelijks whisky, maar dat maakt haar des te geschikter om de balans te bewaken.

‘Als het voor mij toegankelijk is, dan is het dat voor anderen vaak ook.’

- Lauri

Joris is de dromer, de vatentovenaar. Samen vormen ze een team waarin intuïtie en techniek elkaar steeds weer aanvullen. ‘Soms kan het letterlijk op een half procent aankomen.’

Op de vraag wie het dan uiteindelijk voor het zeggen heeft bij een meningsverschil, grijpt Laurie hardop lachend in: ‘Dat weten we allemaal. Ik, natuurlijk!’

Joris kijkt me aan en vindt het prima. Hij weet dat de whisky’s goed ontvangen worden én voor zijn King Cask project hij het 100% voor het zeggen heeft - samen met de twee vrienden, natuurlijk.

Uitdagingen van een eiland-leven

Hoewel Laurie en Joris dus flink voet aan (vaste) grond aan het zetten zijn met hun twee merken, zijn er soms ook wel uitdagingen. Leven op een eiland is hun kracht, maar zorgt ook voor strakke planningen.

Zo moet erbij een festival altijd een hotel geboekt worden, vergt het planning en organisatie met hun kids en een paard dat Laurie heeft. En ook qua transport van de vaten is het altijd even extra schakelen.

Toch hebben dat de twee dat er graag voor over en leven ze momenteel de droom. Al hebben ze nog stiekem wel één wens en dat is dat er meer mensen hun op komen zoeken op Terschelling.

Ze nodigen dan ook iedereen uit om eens een kijkje te nemen op ‘hun’ mooie eiland.

Favoriete whisky: Ardnamurchan (Joris) & Cley (Laurie).
Aantal glaasjes whisky per week: 0 (Laurie), een paar (Joris).
Leukste fles whisky in bezit: Big Peat-fles met Joris’ gezicht op het label.
Duurste whisky ooit gedronken: Port Ellen uit het vat 1974.
Whisky die je zelf had willen bedenken: Een whiskylikeur met Waddeneiland-honing.
Minst favoriete whisky: Een willekeurige Laphroaig op een verkeerde avond (Laurie).