Caol Ila 12, wie kent de whisky niet? Deze week reizen we af naar het
befaamde eiland Islay in Schotland. In deze
Distilleerderij Donderdag vertellen
we je over de chaotische geschiedenis van de Caol Ila distilleerderij.
Een rijke geschiedenis
Wanneer je met de veerpont van het vasteland van Schotland vertrekt
naar het, door veel whisky liefhebbers geliefde Islay, dan meer je aan bij Port
Askaig. Het eiland is ongeveer drie en een half keer zo groot als Texel en telt
op dit moment maar liefst negen actieve distilleerderijen.
Aan de overkant van het water zie je het eiland Jura liggen. Daar gaan we niet naartoe deze week, want we zijn er al eerder geweest in
Distilleerderij Donderdag. Deze week gaan we vanaf Port Askaig ongeveer vijf minuten met de auto naar het noorden om uit te komen bij de Caol Ila distilleerderij.
Caol Ila heeft een rijke, maar ook een hectische geschiedenis die teruggaat tot 1846. De
distilleerderij is opgericht door Hector Henderson en staat aanvankelijk
bekend als de 'Caol Ila Distillery Company'. Oorspronkelijk is de
distilleerderij bedoeld om te dienen als een bron van whisky voor de blenders
van die tijd. Wie had toen gedacht dat Caol Ila zou uitgroeien tot de
toonaangevende distilleerderij die het nu is?
Gedurende de eerste decennia van zijn bestaan verandert Caol Ila
regelmatig van eigenaar. In 1857 wordt de stokerij overgenomen door Norman Buchanan,
maar de distilleerderij wordt enkele jaren later gesloten vanwege financiële
problemen. In 1863 worden de deuren van Caol Ila opnieuw geopend door Bulloch Lade & Co,
een succesvolle whiskyhandelaar. De distilleerderij wordt in 1920 opnieuw
stilgelegd als gevolg van de drooglegging in de Verenigde Staten, maar
heropent in 1937 onder de naam 'Caol Ila Distillery Ltd.' De naam betekent vrij vertaald Sound of Islay, oftewel het geluid van Islay.
De jaren van chaos zijn voor de distilleerderij op Islay nog niet
voorbij. De Tweede Wereldoorlog breekt uit en de deuren van Caol Ila sluiten
wederom. De panden van de Caol Ila stokerij worden tijdens de oorlog gebruikt als legerbasis voor
Britse troepen. Als de oorlog eindelijk afgelopen is, kan de productie weer
opgestart worden tot er een grote renovatie en modernisatie wordt uitgevoerd in
1972.
Helemaal in het nieuw gestoken
In dat jaar wordt het gehele complex, op een van de warenhuizen na,
volledig afgebroken en opnieuw opgebouwd. Er worden zes nieuwe ketels en tien
nieuwe washbacks geplaatst, wat de productiecapaciteit aanzienlijk verhoogt.
De verbouwing die in 1974 afgerond is, blijkt gezien de grote vraag naar whisky, een goede zet van United Distillers, de toenmalige eigenaar van Caol Ila. Sinds
1997 gaat United Distillers verder onder de naam Diageo.
Tegenwoordig is Caol Ila een van de paradepaardjes van Diageo. Met een
productiecapaciteit van 6,5 miljoen liter spirit per jaar. Caol Ila is een vast
onderdeel in de blends van Johnny Walker en ook het kernassortiment van Caol
Ila als eigen label is bij menig whiskydrinker bekend. Caol Ila is een
distilleerderij met een turbulente geschiedenis, een druk heden en een
rooskleurige toekomst.
Flavour Journey Tour & Spirit of
Smoke Tasting
Caol Ila trekt, samen met de andere Islay distilleerderijen, jaarlijks duizenden
bezoekers naar het eiland. Mensen komen op de prachtige natuur af en natuurlijk
komen ze ook voor de whisky. Bij Caol Ila kun je een tour volgen en een
bijzondere proeverij doen. Ook heeft de distilleerderij een bar en een winkel waar je kleding
& accessoires en exclusieve bottelingen kunt kopen.
Tijdens de Flavour Journey Tour volg je een rondleiding door de
distilleerderij. Tijdens deze excursie door de verschillende productieruimtes,
prikkelt de gids al je zintuigen. De rondgang eindigt in de bar met drie smaakvolle
drams en een kleine cocktail. De Flavour Journey Tour kost ongeveer 23 euro.
De ervaren Islay bezoeker kent de tour misschien al en voelt zich vast
meer thuis bij de Spirit of Smoke Tasting in een van de rijpingsmagazijnen van
Caol Ila. In deze proeverij ontdek je vijf verschillende Caol Ila-expressies
die alleen in de distilleerderij te proeven zijn. Alle vijf de whisky’s komen
rechtstreeks uit het vat. Deze beleving kost een krappe 70 euro, maar daarvoor
krijg je wel een ervaring die je niet snel zal vergeten.
Feis Ilé
Wanneer je aan het eind van mei op Islay bent, mag je Fèis Ìle niet
missen. Tijdens dit jaarlijks terugkerend Islay whisky festival, pakken de
distilleerderijen op het eiland uit met speciale gasten, exclusieve proeverijen
en limited edition whisky’s. Ook zijn er tentoonstellingen en optredens met
muziek en dans. Dit jaar bracht Caol Ila een speciale Fèis Ìle botteling uit
van 13 jaar die in Oloroso en Pedro Ximénez vaten heeft gerijpt.
Het Fèis Ìle festival van 2023 is al even voorbij, maar de data voor
volgend jaar zijn al geprikt. Op vrijdag 24 mei 2024 barst het feest weer los
om op zaterdag 1 juni feestelijk te eindigen. Kun je niet wachten tot volgend
jaar of heb je de 2023 botteling niet kunnen bemachtigen? Gelukkig zijn er veel
verschillende Caol Ila whisky’s te vinden.
Ken je bijvoorbeeld de
Turntable whisky’s al? De Fire Starter
botteling is vernoemd naar de gelijknamige hit van The Prodigy en bevat een
aanzienlijk deel Caol Ila. Ook de Smokin’ Riff uit het nieuwe kernassortiment
is met 27 procent Caol Ila van heel wat rokerigheid voorzien.
Hoofdfoto: Diageo.