Distilleerderij Donderdag: Caol Ila - van legerbasis tot boegbeeld

donderdag, 14 september 2023 om 15:00

Caol Ila 12, wie kent de whisky niet? Deze week reizen we af naar het befaamde eiland Islay in Schotland. In deze Distilleerderij Donderdag vertellen we je over de chaotische geschiedenis van de Caol Ila distilleerderij.

Een rijke geschiedenis

Wanneer je met de veerpont van het vasteland van Schotland vertrekt naar het, door veel whisky liefhebbers geliefde Islay, dan meer je aan bij Port Askaig. Het eiland is ongeveer drie en een half keer zo groot als Texel en telt op dit moment maar liefst negen actieve distilleerderijen. Aan de overkant van het water zie je het eiland Jura liggen. Daar gaan we niet naartoe deze week, want we zijn er al eerder geweest in Distilleerderij Donderdag. Deze week gaan we vanaf Port Askaig ongeveer vijf minuten met de auto naar het noorden om uit te komen bij de Caol Ila distilleerderij.

Caol Ila heeft een rijke, maar ook een hectische geschiedenis die teruggaat tot 1846. De distilleerderij is opgericht door Hector Henderson en staat aanvankelijk bekend als de 'Caol Ila Distillery Company'. Oorspronkelijk is de distilleerderij bedoeld om te dienen als een bron van whisky voor de blenders van die tijd. Wie had toen gedacht dat Caol Ila zou uitgroeien tot de toonaangevende distilleerderij die het nu is?

Caol Ila 12 Years Old koop je hier

Gedurende de eerste decennia van zijn bestaan verandert Caol Ila regelmatig van eigenaar. In 1857 wordt de stokerij overgenomen door Norman Buchanan, maar de distilleerderij wordt enkele jaren later gesloten vanwege financiële problemen. In 1863 worden de deuren van Caol Ila opnieuw geopend door Bulloch Lade & Co, een succesvolle whiskyhandelaar. De distilleerderij wordt in 1920 opnieuw stilgelegd als gevolg van de drooglegging in de Verenigde Staten, maar heropent in 1937 onder de naam 'Caol Ila Distillery Ltd.'

De jaren van chaos zijn voor de distilleerderij op Islay nog niet voorbij. De Tweede Wereldoorlog breekt uit en de deuren van Caol Ila sluiten wederom. De panden aan de Sound of Islay worden tijdens de oorlog gebruikt als legerbasis voor Britse troepen. Als de oorlog eindelijk afgelopen is, kan de productie weer opgestart worden tot er een grote renovatie en modernisatie wordt uitgevoerd in 1972.

Foto: Diageo.

Lees ook

Herman van der Meij van Diageo zou alle proeverijen blind willen geven

Helemaal in het nieuw gestoken

In dat jaar wordt het gehele complex, op een van de warenhuizen na, volledig afgebroken en opnieuw opgebouwd. Er worden zes nieuwe ketels en tien nieuwe washbacks geplaatst, wat de productiecapaciteit aanzienlijk verhoogt. De verbouwing die in 1974 afgerond is, blijkt gezien de grote vraag naar whisky, een goede zet van United Distillers, de toenmalige eigenaar van Caol Ila. Sinds 1997 gaat United Distillers verder onder de naam Diageo.

Tegenwoordig is Caol Ila een van de paradepaardjes van Diageo. Met een productiecapaciteit van 6,5 miljoen liter spirit per jaar. Caol Ila is een vast onderdeel in de blends van Johnny Walker en ook het kernassortiment van Caol Ila als eigen label is bij menig whiskydrinker bekend. Caol Ila is een distilleerderij met een turbulente geschiedenis, een druk heden en een rooskleurige toekomst.

Flavour Journey Tour & Spirit of Smoke Tasting

Caol Ila trekt, samen met de andere Islay distilleerderijen, jaarlijks duizenden bezoekers naar het eiland. Mensen komen op de prachtige natuur af en natuurlijk komen ze ook voor de whisky. Bij Caol Ila kun je een tour volgen en een bijzondere proeverij doen. Ook heeft de distilleerderij een bar en een winkel waar je kleding & accessoires en exclusieve bottelingen kunt kopen. Tijdens de Flavour Journey Tour volg je een rondleiding door de distilleerderij. Tijdens deze excursie door de verschillende productieruimtes, prikkelt de gids al je zintuigen. De rondgang eindigt in de bar met drie smaakvolle drams en een kleine cocktail. De Flavour Journey Tour kost ongeveer 23 euro.

De ervaren Islay bezoeker kent de tour misschien al en voelt zich vast meer thuis bij de Spirit of Smoke Tasting in een van de rijpingsmagazijnen van Caol Ila. In deze proeverij ontdek je vijf verschillende Caol Ila-expressies die alleen in de distilleerderij te proeven zijn. Alle vijf de whisky’s komen rechtstreeks uit het vat. Deze beleving kost een krappe 70 euro, maar daarvoor krijg je wel een ervaring die je niet snel zal vergeten.

Feis Ilé

Wanneer je aan het eind van mei op Islay bent, mag je Fèis Ìle niet missen. Tijdens dit jaarlijks terugkerend Islay whisky festival, pakken de distilleerderijen op het eiland uit met speciale gasten, exclusieve proeverijen en limited edition whisky’s. Ook zijn er tentoonstellingen en optredens met muziek en dans. Dit jaar bracht Caol Ila een speciale Fèis Ìle botteling uit van 13 jaar die in Oloroso en Pedro Ximénez vaten heeft gerijpt.

Het Fèis Ìle festival van 2023 is al even voorbij, maar de data voor volgend jaar zijn al geprikt. Op vrijdag 24 mei 2024 barst het feest weer los om op zaterdag 1 juni feestelijk te eindigen. Kun je niet wachten tot volgend jaar of heb je de 2023 botteling niet kunnen bemachtigen? Gelukkig zijn er veel verschillende Caol Ila whisky’s te vinden.

Ken je bijvoorbeeld de Turntable whisky’s al? De Fire Starter botteling is vernoemd naar de gelijknamige hit van The Prodigy en bevat een aanzienlijk deel Caol Ila. Ook de Smokin’ Riff uit het nieuwe kernassortiment is met 27 procent Caol Ila van heel wat rokerigheid voorzien.