Waar komt whisky oorspronkelijk vandaan?

De gemiddelde fles whisky heeft een interessant verhaal te vertellen. De godendrank zelf heeft ook een behoorlijk boeiend verleden. Want waar komt whisky eigenlijk vandaan? Het antwoord op die vraag vertellen wij je in dit artikel.

Loop over straat in Schotland en vraag eens waar de godendrank vandaan komt. Het antwoord op die vraag is ongetwijfeld Schotland. Als je deze vraag in Ierland stelt, krijg je te horen dat de Ieren eerder waren.

Het is een soort welles nietes spelletje, waarvan de waarheid ergens in het midden ligt. Daarover later meer, want eerst duiken we in het ontstaan van het distilleren, wat uiteindelijk tot de eerste whisky heeft geleid.

Wanneer het echte distilleren begon is niet bekend. Er zijn tijdens opgravingen in Mesopotamië verschillende artefacten gevonden die op voorlopers van distilleerketels lijken. Hoewel deze niet voor whisky gebruikt zullen zijn, zou daar wel de oorsprong van stoken kunnen liggen.

De eerste harde bewijzen van distilleren komen uit een veel latere periode. De Moren hebben namelijk het distilleren rond de 5e eeuw geïntroduceerd in Europa. Hierop verspreidden monniken het weer over het continent.

Zij trokken namelijk rond en namen altijd hun distilleerketels en de kunst van het stoken mee. Die monniken stookten doorgaans met fruit zoals druiven, maar dat was in Brittannië niet te vinden. Wel groeide er gerst, dus daar werd dan maar mee gestookt. Dat heeft uiteindelijk goed uitgepakt.

We gaan een paar honderd jaar verder in de tijd, waar whisky voor het eerst opduikt in de boeken. Als we puur op de geschreven teksten af gaan, ligt hier het antwoord wie voor het eerst whisky of aqua vitae had.

In de The Annals of Clonmacnoise, een Ierse kroniek, is een vermelding te vinden over de amberkleurige drank. De tekst ‘Richard Maggrannell … stierf na het nemen van een overdosis aqua vitae’ staat in dit boekwerk. De tekst dateert uit 1405.

Daarmee is Ierland op schrift bijna 90 jaar eerder dan Schotland. In dat land is de oudste tekst over whisky te vinden in 1494. Op een bestelling is een opdracht van de koning te vinden die de monnik John Cor aqua vitae wil laten maken. Over dit laatste kun je nog van alles vinden bij een bekende Schotse distilleerderij. Lindores Abbey is namelijk gebouwd bij de oude abdij waar Cor die whisky maakte.

Of Ierland nou echt eerder was, of dat dat toch Schotland was, is niet uit de teksten af te leiden. Dit zijn tenslotte documenten uit een tijd waarin bij lange na niet alles vastgelegd werd. Bovendien hebben beide landen een behoorlijk roerig verleden, waardoor het een en ander aan documentatie verloren is gegaan. We kunnen dus niet met zekerheid zeggen welk land eerder was. Wat we wel zeker weten, is dat er genoeg lekkere whisky(e)y te vinden is.