Afhankelijk
van welke fles je precies oppakt, zal er whisky of
whiskey op het label staan.
Hoe is dat verschil tussen de twee vormen van spelling ontstaan en wanneer
gebruik je whisky of whiskey? Wij leggen het aan je uit.
Het is waarschijnlijk één van de meest
gestelde vragen in de wereld van spirits:
is het nu whisky of whiskey? Om het maar meteen even duidelijk te maken, wordt
whiskey gebruikt om de drank aan te duiden in Ierland en de Verenigde Staten,
terwijl whisky gebruikt wordt in Schotland, Japan, Canada en andere landen.
Maar ook op die ‘regel’ bestaan weer uitzonderingen, zoals distilleerderijen in de
V.S. die steevast whisky op het label zetten.
In Schotland is er in ieder geval geen
uitzondering, want de spelling van Scotch whisky staat zelfs vastgelegd in de
wet. Maar dat is niet altijd zo geweest. Het vrij consistente gebruik van
whisky en whiskey in bepaalde landen is namelijk pas het geval sinds de 20ste
eeuw. Voor die tijd verschilde het per bedrijf of er een extra ‘e’ in whisky
werd geplakt.
Whisky of whiskey?
De Ieren staan het meeste bekend om het
gebruik van de spelling ‘whiskey’ en naar verluidt is die traditie ontstaan in
de 19de eeuw. De distillerijen op de Emerald Isle begonnen die benaming op hun
labels te drukken om onderscheid te maken tussen Ierse en Schotse whisky. Rond
die tijd werd
Ierse whiskey namelijk beschouwd als hogere kwaliteit dan Schotse
whisky en dus was de andere spelling een duidelijke manier om aan te geven wat
de betere fles was. Een stukje
old school
marketing dus.
Maar hoewel dat een trend leek te worden,
verscheen in 1879 een boek genaamd Truths
About Whisky - zonder de ‘e’ - dat is opgesteld door de grootste
distilleerderijen om de echte drank van na-apers te onderscheiden. In het hele
boek wordt consistent de spelling whisky gebruikt. Zo zeker waren zelfs de
Ieren dus niet in de spelling van de drank.
Je zou misschien denken dat de Schotten wel
door de jaren heen steeds dezelfde schrijfwijze hebben gebruikt. Helemaal
aangezien het schriftelijk is vastgelegd hoe whisky geschreven moet worden.
Maar in 1908 verscheen de Royal Commission van Schotland met een artikel dat de
titel Enquiry into whiskey and other
potable spirits.
Inderdaad, met een ‘e’.
Consistente
inconsistentie
Aan de andere kant van de Atlantische Oceaan
lijkt het gebruik van whisky of whiskey voornamelijk beïnvloed te zijn door
immigranten. De Verenigde Staten hebben namelijk gekozen voor een wijdverspreid
gebruik van whiskey en hebben een grote toestroom gehad van Ierse migranten. In
Canada staat er juist weer veelal whisky op het label en zijn er meer Schotse
migranten overgekomen.
Die twee landen zijn alleen even consistent in
de inconsistentie. Zo zijn er distilleerderijen in de V.S. die volhouden dat het toch
echt whisky is en zelfs een overheidsinstantie gaat tegen de norm in. In de
regels van The Bureau of Alcohol, Tobacco and Firearms omtrent alcohol staat
‘whisky’ zwart op wit.
Kortom, maak je maar niet zo’n zorgen of je whisky of
whiskey wel of niet ‘juist’ gebruikt, de rest van de wereld weet het ook niet.
Wist je dat we
toffe prijzen hebben om te winnen?