Het is geen zondag en toch staat er een immens lange rij voor de Hooglandse kerk in Leiden. Het weer heeft vandaag een grote glimlach en de zon verspreidt zijn stralen, maar de whiskyliefhebbers trekken zich er niets van aan. Die willen naar binnen. Het is namelijk tijd om whisky’s te proeven!

Je zou zeggen dat het veel te warm is om ’s middags met meer dan 25 graden aan de godendrank te gaan. Eerder denk je aan iets verkoelends. Maar dat valt mee. Het is tamelijk koel in de Hooglandse kerk in Leiden en bij binnenkomst is meteen duidelijk dat zowel de standhouders als mensen de ruimte hebben. Dit wordt geen festijn waar een mens zijn kont niet meer kan keren, maar waar vrijuit rondlopen totaal geen probleem is.

Iedereen krijgt bij binnenkomst een mooi festivalglas en indien gewenst kunnen er munten bijgekocht worden om wat exclusievere whisky’s te proeven. En dan mag het feest beginnen. Links om de hoek begint er een route en daar staat Stichting Dutch Whiskyteers die allerlei Nederlandse partijen vertegenwoordigt. Als speciale gast is Dubhghlas Distillery aanwezig.

Een bijzonder verhaal: twee mensen die allebei maanden van huis zijn en op zee werken, om zich bij thuiskomst volledig op het stoken te richten. Vandaag vertellen ze graag hun verhaal aan de bezoekers en ook Peter en Lisette van Stichting Dutch Whiskyteers hebben er zin in. Lisette glundert want ze heeft zelf whiskybonbons gemaakt met daarin de whisky van Dubhghlas Distillery.

Meteen daarnaast staat Whisky4all, waar Martijn van Dram1 vandaag Norbert Tebarts  een handje helpt. Voor vier muntjes krijgen we een Daviess County ingeschonken. Deze stand vertegenwoordigt Amerikaanse whiskeys. Meteen daarnaast staat Beek Spirits waar het opvallend druk is. De dranken van Jan Beek zijn populair. 

Niet alleen is hij gekomen met nieuwe whisky’s die nog uit moeten komen, ook staan er allerlei andere dranken die hij maakt en drukt ons een chocolade bonbon in de hand. ‘Heb je wel schone handjes?’ vraagt ondergetekende. ‘Natuurlijk, het is alcohol!’ grinnikt hij. En zo gebeurt het dat deze Whisky Monkey kennis maakt met zijn nieuwe whisky door heerlijke chocolade.

Dan zitten er ineens twee mannen op een bankje. Het is het bankje van een piano, maar deze twee heren gunnen zichzelf even rust. We maken kennis met Jo Gregoire en Karel Smeekes. Ze zijn beiden 70 en naar hartenlust begint Gregoire te vertellen dat dit al zijn negende editie is. Voor de duidelijkheid: dit is de tiende editie. Hij heeft er slechts één gemist, de eerste zo blijkt. ‘Toen wist ik nog niet dat het bestond.’

Hij komt uit Maastricht en reist ieder jaar weer deze kant op. Hij vindt het geweldig dat het zo gezellig is en alles bij de entree van het kaartje inzit. Zijn gezicht spreekt boekdelen. Hij geniet. Het verhaal wordt net als een glas whisky nog sterker: Smeekes kent hij al sinds zijn vijftiende ‘We blijven vrienden tot aan de kist.’ Smeekes was eerst een bierdrinker, vertelt hij, maar is door Gregoire overtuigd. Nu drinken ze samen, op hun zeventigste, glaasjes whisky in Leiden. Hoe mooi is dat?! Slàinte mhath.

Een paar meter verderop gebeurt er ook iets bijzonders, want daar loopt Tamara de Vries, een jongedame van 28, die al sinds haar 18e enthousiast aan de whisky zit. Door haar vader! Haar Spaanse vriend die mee is, is zo te zien vandaag op sleeptouw genomen.

Er is een heuse missie: De Vries en haar vader geven elkaar elk jaar voor hun verjaardag een lekkere whisky. Voor dit jaar heeft ze het idee opgevat om hem ook een fles whisky cadeau te doen voor Vaderdag: 'Het moet wel iets bijzonders zijn en daarom zijn we op pad.’ Met een enorme zak vol munten draait de zoektocht vandaag om het vinden van die ultieme fles voor Vaderdag!

In de kerk staan allemaal standhouders, zoals Diageo en Whisky Passion. Ook is Usquebaugh aanwezig als oudste Nederlandse whiskyverenging en even verderop zien we Cley, die erg succesvol aan de weg timmert. Ook bij die stand is het druk, zoals eigenlijk overal wel. Maar nooit is het té druk. Het midden van de kerk is vrij gehouden voor flesjes water en stokbroodjes, een handige zet. Daar omheen staan weer standjes. We proeven wat van Barcadi, Kintra Spirits, Scotch Malt Whisky Society en staan dan al gauw oog in oog met prachtige labels van Douglas Laing.

Wie zegt dat whisky alleen om de smaakt draait, moet maar eens wat flessen en vooral labels bestuderen. Want Douglas Laing als geen ander hoe het eerst het oog gelokt moet worden, voordat de mond kan proeven óf de neus kan ruiken. Er staan prachtige flessen van Timorous Beastie, Scallywag (ook de recente chocolate edition) en meer. Om de hoek zien we Glenfiddich – waar brand ambassador Tony van Rooijen nog even snel een prijs in de handen drukt die we binnenkort hier op Whisky Monkeys gaan weggeven.

Hoewel het publiek overwegend mannelijk en van gemiddelde leeftijd is, ziet het oplettende oog dat er ook vrouwen rondlopen en de leeftijd uiteindelijk vrij divers is. De sfeer is heerlijk ongecompliceerd; iedereen geniet en niemand lijkt te diep in het glaasje te kijken. Oei, totdat we na de sessie weer buiten staan en er ineens een stomdronken bezoeker is die snoeihard op zijn snufferd valt op de stenen.

Een bloedend gezicht en kapotte handen zijn het resultaat. Gelukkig krijgt hij al snel hulp van de organisatie van het festival. Daarna galmt er vooral een blij gezang door de straten van Leiden en had Gregoire gelijk: ‘Er komen aardige mensen, het is een sociaal gebeuren.’

Weten welke whiskyfestival nog op de planning staat? Check onze kalender.