De één die zweert erbij, de ander is wat voorzichtiger: cask strength whisky’s. Dit is levenswater op vatsterkte, oftewel een hoger alcoholpercentage. Als het aan Johan Horstman ligt, eigenaar van Distilleerderij Horstman, doen whisky drinkers er verstandig aan hier voorzichtig mee om te gaan.

Als whisky in een vat ligt, is de alcoholsterkte enorm hoog. Voordat de drank in een fles gaat wordt dit verdund met water om het alcoholpercentage omlaag te brengen. Dit is wat je vaak leest: alcohol by volume, afgekort ABV. Op elke fles kun je zien wat het ABV-gehalte is.

Whisky mag officieel whisky heten als het ABV-gehalte tenminste 40 procent is, anders is het geen sterke drank. En je zult zien dat de meeste whisky’s tussen de 40 en 50 procent liggen. Als je vatsterkte zoekt, dus cask strength, dan spreek je over whisky’s met een veel hoger percentage.

Voor Horstman als Nederlandse whiskymaker is het belangrijk om zijn eigen whisky’s niet hoger uit te brengen dan 50 of 55 procent. ‘Veel hoger ga ik niet, want het risico is te groot dat als je een slok drinkt je spataderen krijgt in de slokdarm. Daar heb je kans op bij een te hoog alcoholpercentage.’ Zijn Whisky Blauw ligt net onder de 50 procent ABV en de Whisky Rood op 40 procent.

Hij legt uit dat zijn vrouw in het ziekenhuis werkt: ‘Ze komt wel wat dingetjes tegen af en toe. Toevallig weet ik dat mijn arts zei “Cask strength is mooi, maar liever niet”.’

Horstman geeft er de voorkeur aan om één avond gewoon met slechts één dram te doen. Ardbeg whisky's, die vaak ook wat hoger in percentage liggen, vindt hij bijvoorbeeld mooi spul. Maar dan kan hij rustig een hele avond doen met zo’n glas.

Verder is de tip om vooral bij hoge whisky’s de drank iets te verdunnen met water. Dit kan simpel met een pipetje. Zodra je een klein beetje water bij de drank doet, zul je merken dat de hele whisky verandert. De drank 'opent' zich als het ware, waardoor de aroma's beter naar voren komen en de smaak wat verandert. 

Recent kwamen de special releases uit van Diageo, wat ook allemaal cask strength whisky’s zijn. Er zijn allerlei cask strength whisky's voor handen, ook Wolfburn heeft ze bijvoorbeeld.

Je hebt simpele pipetjes te koop, maar ook hele luxe varianten. Daarmee kun je eenvoudig een druppeltje water bij whisky doen.