In het NAVO alfabet, ook wel het ICAO- of Internationaal radiotelegrafie-spellingsalfabet, komt whisky voor. Helaas staat dat niet voor ons zo geliefde godendrank. In deze Wist je dat? geven we tekst en uitleg.

Het NAVO alfabet is vlak na de tweede wereldoorlog ontstaan, en heeft de functie om internationaal gesproken boodschappen duidelijk te kunnen overbrengen en te begrijpen. Ondanks dat we niet allemaal dezelfde taal spreken, een slechte radio- of telefoonverbinding hebben, kunnen we gegevens dan duidelijk overbrengen.

De bekendste toepassing is in de luchtvaart. In de communicatie tussen de verkeersleiding en de piloot wordt al het Engelse luchtvaartjargon gebruikt. Om misverstanden, met mogelijk grote gevolgen in de luchtvaart te voorkomen, worden woorden, namen en vliegtuigregistraties gespeld volgens het ICAO alfabet.

Een vliegtuig kan bijvoorbeeld geregistreerd staan als PH-WAI, wat gespeld wordt als Papa-Hotel-Whiskey-Alfa-India (De PH staat voor registratie in Nederland).

In Nederland wordt dit alfabet ook gebruikt door onder andere onze krijgsmacht, de Nederlandse Spoorwegen en de politie.

Wat direct opvalt is dat whisky in het ICAO alfabet met een ‘e’ geschreven wordt. Of het alfabet is bedacht door misschien een Ier is onbekend. Toch staat die ‘e’ er met een reden. Voor de juiste uitspraak, met het accent op de tweede lettergreep, fonetisch is het dan whiss-key, is duidelijk dat de letter ‘w’ bedoeld wordt.

Whisky komt wel meer voor in de luchtvaart. Zo heette het demonstratieteam van de Koninklijke Luchtmacht, opgericht in 1956, het Whiskey Four team. Dit demonstratieteam bestond uit instructeurs van de jachtvliegeropleiding.

Maar ook hier was er geen link met whisky drinken, het was een referentie naar de eerste letter van de thuisbasis Woensdrecht. De aangestelde RAF commandant Geoffey Willson veranderde naam al snel in Whisky Four team. Whisky zonder de ‘e’, want hij was tenslotte een Schot.

Op tweede Pinksterdag in 1965 crashten twee van de vier Lockheed T-33 toestellen, waarbij twee captains overleden. Een noodlottig einde van een feestelijke open dag op Woensdrecht. Toch is daarna in 1967 een nieuw team opgericht met de nieuwe naam Whiskey Four 67.

Weer met de letter ‘e’ geschreven. Of dit slechte karma was kunnen we nu wel bedenken, want na weer een ongeluk dat jaar tijdens een oefenvlucht, is er niet meer een nieuw team samengesteld.

Foto: Pexels