50-jarige Loch Lomond whisky blaast iedereen omver tijdens proeverij

Twee prachtige dozen in schitterend blauw met goud staan voor ons op tafel. In de luxe verpakking vinden we een boekje met informatie, een glas en een sample van de 25-jarige Loch Lomond. De andere verpakking ziet er nog decadenter uit. Hierin vinden we een boekje ingelegd in hout, een glas, een Loch Lomond USB-stick en een sample met de 50 jaar oude Loch Lomond single malt.

Ons hart begint sneller te kloppen wanneer we de doosjes uitpakken en de inhoud door onze vingers laten gaan. Als de verpakking van een twee centiliter monster al zoveel uitstraling heeft, moet de fles zelf een waar kunstwerk zijn.

De doos waar de fles Loch Lomond 50 Years in komt, zien we op de USB-stick. Het is een houten kist met een groenblauwe inkeping van verschillende lagen die symbool staan voor het Loch Lomond meer en de complexe diepte van de 50 Years Old whisky.

De binnenkant is voorzien van koperen details: een verwijzing naar de bijzondere koperen stills die Loch Lomond gebruikt om te distilleren.
De decanter waar de drank in zit, is gegraveerd met een aantal lijnen die het landschap om Loch Lomond symboliseren.

De verzorgde verpakking vol symboliek maakt ondergetekende direct nieuwsgierig naar de tasting. We proeven deze avond de 12-jarige ongeturfde Inchmurrin, de deels geturfde 25 Years en als klap op de vuurpijl de Loch Lomond 50 Years. Deze whisky van een halve eeuw oud stamt nog uit de tijd dat Loch Lomond enkel ongeturfde whisky stookte.

De online tasting begint en we worden na een enthousiast welkom door de whisky’s geloodst door meester blender Michael Henry. In het kenmerkende Schotse accent zet Henry de signatuur van Loch Lomond uiteen: fruitig, zoet en zachte rook. Dit heeft alles te maken met de unieke vorm van de stills. Er volgt een korte geschiedenisles van de maker zelf.

Het kenmerkende smaakprofiel van Loch Lomond komt door een lange fermentatietijd van vier dagen en het distilleren in haar straight-neck pot still, wat een licht en fruitig destillaat geeft. De revolutionaire destilleerkolom is uitgevonden door Duncan Thomas en werd eerder gebruikt bij het reeds gesloten Littlemill, vertelt Henry. De toenmalige eigenaren van de Lowland distilleerderij bouwden de huidige Loch Lomond stokerij in 1965 en plaatsen ook daar de distilleerketel met de rechte hals.

De fruitigheid waar Henry het steeds over heeft is direct waar te nemen in de 12-jarige Loch Lomond Inchmurrin. Een zachte, fruitige geur en smaak streelt de neus en tong. Het pufje rook in de verte komt doordat er eerder zwaar geturfde whisky door de distilleerketel is gegaan en geeft een aangename body aan de dram. We weten nu wat Loch Lomond kenmerkt en gaan verder met de 25 jaar oude variant.

De Loch Lomond 25 Years is heel anders dan de 12-jarige editie en toch herkenbaar voor Loch Lomond. Het verhaal van Henry over ‘fruity, sweet and soft smoke’ gaat verder met een uitleg over de dram die nu bij ons in het glas zit. Er is 60% ongeturfde gerst en 40% geturfde gerst van 50 ppm gebruikt bij het maken van deze whisky. We proeven een zeer volwassen drank met smaken als peer, kokosnoot, abrikoos en een soort kruidige rook gevolgd door een droge afdronk.

Waar Henry het bij de 12-jarige Inchmurrin over soft smoke sprak, vertelt de Schot nu over ‘spicy peat’ tijdens het proeven van de 25 Years. Hij legt uit dat er geen medicinale tonen te vinden zijn in deze Loch Lomond, maar dat er een zachte en warme kruidigheid te proeven is, wat komt door het distilleren in de straight-neck pot still.

Een van de deelnemers aan de tasting noemt het ‘fruity bacon,’ een betere omschrijving konden wij niet bedenken.

Dan is het moment-supreme aangebroken. We gaan de whisky waar we reikhalzend naar uitkijken eindelijk proeven: Loch Lomond 50 Years.
Henry straalt van trots vanachter het beeldscherm. De vakman vertelt vol passie over zijn creatie. Het voelt alsof we in de teletijdmachine van professor Barabas stappen en afreizen naar het jaar van distillatie: 1973.

De goudgekleurde spirit vloeide uit de koperen straight-neck pot still in een tijd dat er bij Loch Lomond nog geen geturfde whisky gestookt werd. Er is dan ook geen rook te vinden in deze dram.

Na 38 jaar in een refill Amerikaans eiken vat te hebben gerijpt, besloot Henry om meer zoete smaken van honing, vanille en citroenschil toe te voegen door de drank een tweede rijping van zes jaar te geven in een first fill bourbon vat. De laatste zes jaar bracht de whisky door in een first fill Oloroso vat, dat een fijne kruidigheid aan de 50 Years Old toevoegde.

Met een zenuwachtig gevoel ruiken en proeven we deze exclusieve whisky. De drank is 15 jaar ouder dan ondergetekende en met een verkoopprijs van 25.000 pond (omgerekend ongeveer 30.000 euro) is het voor velen een onbereikbare ervaring.

De eerste geuren van sinaasappelschil, mango, geroosterde perzik en nootmuskaat dienen zich aan. Een sensationele neus kunnen we wel stellen. De smaak is net zo fantastisch met veel tropisch fruit, kaneel, het florale profiel en de fruitigheid die Loch Lomond typeert, gevolgd door een lange afdronk.

Na een aantal voorzichtige slokjes vragen we Henry wat het moeilijkste is aan het maken van deze 50-jarige whisky. De meester distilleerder antwoordt: ‘Het lastigste deel van werken met een spirit van deze leeftijd is de druk om niet te veel te doen.'

Je kunt immers niet in het echt in de teletijdmachine stappen en 50 jaar terug in de tijd gaan om alles opnieuw te doen. Een whisky van een halve eeuw maken is een gevoelig en gecontroleerd proces met veel monitoren en proeven of het hout niet te veel overheerst.

Na een uur sluiten we de online tasting af. De deelnemers overspoelen Henry en het team van Loch Lomond met complimenten en met gepaste trots bedankt de Schot iedereen. Het drinken van een 25- en een 50 jaar oude whisky is geen haastklus en leent zich voor een avond lang genieten. De rest van de avond bestaat uit het ruiken en proeven van de restjes in de glazen om met een gevoel van weemoed het laatste slokje op te drinken.

In dit overzicht vind je meer van onze sfeerverslagen van onder meer proeverijen.