Ben jij benieuwd naar welke whisky’s er allemaal uit de regio Twente komen? Dan zetten wij vandaag voor je de distilleerderijen op een rij. Het blijkt dat er veel mooie producten van eigen bodem komen.

De laatste paar jaar zie je tot op de dag van vandaag hetzelfde: steeds meer partijen gaan in Nederland whisky maken. Er zijn dan ook een paar bedrijven waar we nog geen whisky van hebben gezien, omdat een new make spirit minimaal drie jaar in een vat moet liggen.

Eén van de mensen die al jarenlang whisky stookt en zichzelf een echte moonshiner vindt, is Johan Horstman. Hij is al bezig sinds de jaren ’90 met zijn passie voor whisky en andere mooie dranken en is daarvoor speciaal in de leer gegaan bij Jan Kempeneer in Hasselt. Hij moest en zou alle processen onder controle hebben. En dat is gelukt.

Vandaag de dag heeft hij meerdere whisky’s op de markt gebracht, waaronder binnenkort de oudste van heel Nederland. Een zet die waarschijnlijk niemand in de whisky-industrie zag aankomen. Voor Horstman zijn twee dingen belangrijk: mooie dranken, die goed smaken, met eerlijke prijzen.

Die eerlijke prijzen blijkt eigenlijk uit al zijn whisky's, want al zijn godendranken zijn zeer betaalbaar, zoals blijkt uit de webshop. Hij staat bovendien garant voor kwaliteit, omdat hij zich als geen ander beseft dat wat een lichaam eenmaal ingaat, er nooit meer uitkomt. Wat hem betreft zou er dan ook een keuring op whisky mogen komen in Nederland.

Benieuwd naar zijn kernassortiment? Lees vooral eens onze Rood recensie en Blauw recensie. Kenmerkend is dat bijna alle whisky's een laag alcoholpercentage bevatten en zacht zijn van smaak, enkel Whisky Blauw heeft een alcoholpercentage van 45,9 procent.

Dan gaan we door naar de tweede whisky uit Twente. Met inspiratie uit de Twentse natuur en liefde voor het brouwproces brengt Gerard Velthuis met zijn Sculte whisky een ode aan de natuur. Hij maakt gebruik van water uit de Springendal-bron en granen uit de streek.

Als kers op de taart rijpen de whisky’s in vaten gemaakt van Twentse eiken. De door Velthuis zelf uitgezochte eiken, die toch al op de kapnominatie staan, worden in de winter gekapt omdat er dan veel boomsap in de stam zit wat uiteindelijk meer aroma’s afgeeft aan de whisky. Het zorgt voor whisky's met een zachte smaak.

Dat de eik een centrale plaats inneemt is bij deze edities terug te vinden in de tekening van een eik op de fles en de eigen houten standaard van Twents eiken.

Nog een partij die whisky maakt is Kalkwijck Distillers. De boerderij waar Kalkwijck Distillers in Vroomshoop is gevestigd, is al sinds begin 1800 in handen van de familie Benus. De familie begon de boerderij na de turfwinning in het gebied in een van de wijken van het veen.

Op de boerderij wordt door vader Bert Benus de granen geteeld en dochter Lisanne is de stoker en bestiert samen met haar man de distilleerderij. Kalkwijck is uniek als single estate distillery in Twente. Met de granen van eigen boerderij en lokaal water, drie eigen ketels en opslag, en een winkel, wordt hier het hele proces van korrel tot fles beheerst. Eastmoor is dan ook een echte Twentse veenwhisky.

Naast de Dutch Single Malt Whisky Eastmoor, maakt Kalkwijck ook sinds kort whisky van rogge, maïs en graan: de Higgledy Piggledy whisky. Deze is vernoemd naar het paard dat altijd in de voormalige boerderij heeft gestaan.

Een recenter bedrijf in whisky is Stokerij Twentse Ketels. In 2018 stapte Maarten jan Leppink uit de chemiewereld omdat hij het tijd vond voor ambachtelijke producten. Met lokale grondstoffen is Leppink eerst jenever en gin gaan produceren. Vanaf 2020 is het stoken van whisky er bij gekomen. De eerste single malt whisky is in september 2023, een geturfde uitvoering op 46 procent, gerijpt op onder andere een rode wijnvat uit de Bordeaux, op de markt gekomen. De vatenkamer staat in open verbinding met de buitenlucht, en met twee warme zomers had Leppink te maken met een angel share van wel 14 procent.

Met een verwijzing naar de naam Haaksbergen, de vestigingsplaats van Twentse Ketels, is de whisky Squaremountains genoemd. De stokerij werkt met een proefpanel, de Commissarissen van de Smaak. Zij beoordelen de destillaten en geven advies aan Leppink.

Omdat Leppink ook zijn spirits, door de beoordeling van zijn Commissarissen van de Smaak, al zeer goed drinkbaar vindt, brengt hij deze als zodanig als op de markt. Te jong dus om whisky te mogen heten, maar wel reeds van een goed drinkbaar niveau. Leuk feitje is dat Squaremountains in de film ‘Ik wist het’ voorbijkomt.

Uit passie geboren, lef hebben en gewoon doen, maakte dat Peter Leferink, eigenaar van de Twentse Lef, een Twentse whisky in 2016 op de wereld heeft gezet. De whisky is gemaakt op basis van een Twents recept en natuurlijke Twentse ingrediënten, waardoor het de smaak van Twente optimaal kan weergeven.

In 2019 is de eerste editie van de Twentse Lef uitgebracht. De tweede editie die nu verkrijgbaar is, is een whisky gemaakt in twee gelimiteerde versies. Een is een whisky met een zacht karakter welke op drie type vaten heeft gerijpt met een alcoholpercentage van 48 procent. De tweede versie is een zachte whisky met een stevig karakter en is als single cask strength op 62 procent gebotteld.

Leuk feitje: Twentse Lef werd oorspronkelijk gedistilleerd bij Johan Horstman (nu niet meer) en daarmee is de cirkel van dit artikel rond. De fles en verpakking wijken af van wat we gewend zijn bij whisky. De doos is conisch en de fles doet denken aan een distilleerketel met lange hals. Daarmee onderscheidt Twentse Lef zich met lef in de wondere wereld van Twentse whisky.